जया बच्चन

**जया बच्चन**
	भारतीय राजकारणी Jaya Bachchan 2016.
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
स्थानिक भाषेतील नाव	जया बच्चन
जन्म तारीख	एप्रिल ९, इ.स. १९४८; जबलपूर
कार्य कालावधी (प्रारंभ)	इ.स. १९७१;
नागरिकत्व	भारत;
निवासस्थान	मुंबई;
शिक्षण घेतलेली संस्था	कोलकाता विद्यापीठ; Loreto College; भारतीय चित्रपट आणि दूरचित्रवाणी संस्था; St. Joseph's Convent School, Bhopal;
व्यवसाय	अभिनेता; राजकारणी; चित्रपट अभिनेता;
राजकीय पक्षाचा सभासद	समाजवादी पक्ष;
पद	राज्यसभा सदस्य (इ.स. २००४ – );
वडील	Tarun Kumar Bhaduri;
अपत्य	अभिषेक बच्चन; श्वेता बच्चन;
वैवाहिक जोडीदार	अमिताभ बच्चन (इ.स. १९७३ – );
उल्लेखनीय कार्य	Nauker; अभिमान; कभी खुशी कभी गम; कल हो ना हो; गुड्डी (१९७१ हिंदी चित्रपट); शोले;
पुरस्कार	कलांमध्ये पद्मश्री (इ.स. १९९२); फिल्मफेर सर्वोत्तम अभिनेत्री पुरस्कार (इ.स. १९७४); फिल्मफेर सर्वोत्तम अभिनेत्री पुरस्कार (इ.स. १९७५); फिल्मफेर सर्वोत्तम अभिनेत्री पुरस्कार (इ.स. १९८०); फिल्मफेर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेत्री पुरस्कार (इ.स. २००१); फिल्मफेर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेत्री पुरस्कार (इ.स. २००२); फिल्मफेर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेत्री पुरस्कार (इ.स. २००४); फिल्मफेर जीवनगौरव पुरस्कार (इ.स. २००७);
अधिकार नियंत्रण
	Q464932; आयएसएनआय ओळखण: 0000000114780085; व्हीआयएएफ ओळखण: 95583785; जीएनडी ओळखण: 138981000; एलसीसीएन ओळखण: nr99037271; बीएनएफ ओळखण: 14632297m; एसयूडीओसी ओळखण: 103808531; आय.एम.डी.बी. दुवा: nm0080149; एनएलए (ऑस्ट्रेलिया) ओळखण: 40579810; National Library of Israel ID (old): 005087353; NUKAT ID: n2009050886; National Library of Korea ID: KAC2020N8903; J9U ID: 987007409260405171
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

जया बच्चन (dty); Джая Бхадури (kk-kz); جیا بچن (ks); Jaya Bachchan (ms); دجايا بحادۋرىي (kk-cn); جيا بچن (ps); Джая Бачан (bg); جیا بچن (pnb); جیا بچن (ur); Jaya Bachchan (sv); Джая Бхадурі (uk); ಜಯಾ ಬಚ್ಚನ್‌ (tcy); Ҷая Баччан Баҳодурӣ (tg); 자야 바찬 (ko); Джая Бхадури (kk); Jaya Bhaduri Bachchan (map-bms); जया बच्चन (bho); জয়া বচ্চন (bn); Jaya Bachchan (fr); Jaya Bhaduri Bachchan (jv); ޖަޔާ ބަދޫރީ (dv); जया बच्चन (mr); ଜୟା ଭାଦୁରୀ ବଚ୍ଚନ (or); دجايا بحادۋرىي (kk-arab); Djaya Bxadwrï (kk-latn); Jaya Bhaduri Bachchan (ilo); Jaya Bachchan (pt-br); Джая Бхадури (kk-cyrl); Jaya Bachchan (nn); Jaya Bachchan (nb); Jaya Bhaduri Bachchan (su); Jaya Bhaduri Bachchan (min); Jaya Bhaduri Bachchan (gor); ಜಯಾ ಬಚ್ಚನ್ (kn); جایا باچان (ckb); Jaya Bachchan (en); جايا باتشان (ar); Jaya Bachchan (hu); જ્યા ભાદુરી બચ્ચન (gu); Jaya Bhaduri Bachchan (eu); Jaya Bachchan (ca); जया बच्चन (mai); Jaya Bhaduri Bachchan (ga); Ջայա Բհադուրի (hy); 贾雅·巴强 (zh); Jaya Bachchan (da); जया बच्चन (ne); ジャヤー・バッチャン (ja); Jaya Bhaduri Bachchan (tet); جايا باتشان (arz); जया बच्चन (hi); జయ బచ్చన్ (te); ਜਯਾ ਬਚਨ (pa); செய பாதுரி பச்சன் (ta); Jaya Bachchan (it); Jaya Bachchan (fi); Jaya Bhaduri Bachchan (ace); جایا باچان (azb); Jaya Bachchan (yo); জয়া বচ্চন (as); Jaya Bachchan (pt); Jaya Bachchan (de); Jaya Bhaduri Bachchan (id); Jaya Bhaduri Bachchan (bjn); Джайя Бхадури (ru); Jaya Bachchan (sl); ᱡᱚᱭᱟ ᱵᱚᱪᱚᱱ (sat); Djaya Bxadwrï (kk-tr); Caya Bhaduri (az); ชยา พัจจัน (th); Jaya Bhaduri (pl); ജയ ബച്ചൻ (ml); Jaya Bachchan (nl); Jaya Bhaduri Bachchan (bug); Jaya Bachchan (es); Jaya Bachchan (sq); ჯაია ბაჩანი (ka); Jaya Bachchan (gl); Jaya Bachchan (uz); Τζάγια Μπαντούρι Μπατσάν (el); جایا باچان (fa) actriz india (es); રાજકારણી અને અભિનેત્રી (gu); ہِندوستٲنؠ فِلِمی اَداکارہ (ks); индийская актриса (ru); भारतीय चलचित्र अभिनेत्री ,राजनीतिज्ञ (mai); هندی اداکاره او سیاستواله (ps); 印度女演员 (zh); indisk politiker og skuespiller (da); भारतीय चलचित्र अभिनेत्री ,राजनीतिज्ञ (ne); بھارتی فلمی اداکارہ (ur); indisk politiker och skådespelare (sv); ಭಾರತೀಯ ನಟಿ (tcy); Ҳунарпешаи ҳинд (tg); भारतीय अभिनेत्री (जन्म: 1948) (hi); భారతీయ రాజకీయవేత్త మరియు నటి (te); intialainen näyttelijä ja poliitikko (fi); ভাৰতীয় অভিনেত্ৰী (as); இந்திய நடிகை,அரசியல்வாதி (ta); attrice e politica indiana (it); ভারতীয় অভিনেত্রী (bn); personnalité politique indienne (fr); paraga wadon saka Indhi (jv); އިންޑިއާއަށް އުފަން އެކްޓްރެސެއް (dv); भारतीय राजकारणी (mr); ଭାରତୀୟ ଅଭିନେତ୍ରୀ ଓ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ (or); ഇന്ത്യന്‍ ചലചിത്ര അഭിനേത്രി (ml); بازیگر هندی (fa); India siyaasa nira ŋun nyɛ paɣa (dag); indische Schauspielerin (de); indyjska aktorka (pl); pemeran asal India (id); indisk politikar og skodespelar (nn); indisk politiker og skuespiller (nb); Indiaas actrice (nl); Olóṣèlú Ọmọ Orílẹ̀-èdè Indian (yo); ator (pt); ಭಾರತೀಯ ನಟಿ (kn); 인도의 배우 (ko); Indian politician and actress (en); سياسية وممثلة هندية (ar); Ινδή πολιτικός (el); actores a aned yn 1948 (cy) Jaya Bhaduri (it); জয়া ভাদুড়ি (bn); Jaya Bhaduri, Jaya Bhaduri Bachchan (fr); Jaya Bachchan (jv); Jaya Bhaduri (eu); Джая Баччан, Джая Бхадури, Бхадури, Джайя (ru); जया भादुरी (mr); जया भादुरी (mai); ଜୟା ବଚନ (or); 贾雅·巴杜里, 加雅·巴强, 贾雅·巴克罕 (zh); जया भादुरी (ne); جیا بہادری (ur); 자야 밧찬 (ko); จายา บาจัน (th); Bacchan, Jaya Bhaduri, Jaya Bacchan (sv); Jaya Bachchan (pl); Jaya Bachchan (ml); ಬಚ್ಚನ್‌ (tcy); Jaya Bhaduri (ca); जया भादुड़ी, जया भादुरी (hi); Jaya Bhaduri, Jaya Singh Bachchan (es); Jaya Bhaduri (fi); Jaya Bhaduri Bachchan (en); جايا بهادوري, جايا بهادوري بـاتـشان (ar); Jaya Bhaduri (id); Jaya Bhaduri (de)

जया बच्चन (पुर्वाश्रमीची भादुरी; जन्म ९ एप्रिल १९४८) एक भारतीय अभिनेत्री आणि राजकारणी आहे. हिंदी चित्रपटांमधील तिच्या कामासाठी ओळखली जाते, ती मुख्य प्रवाहात आणि "मिडल-ऑफ-द-रोड" सिनेमांमध्ये अभिनयाच्या नैसर्गिक शैलीला बळकट करण्यासाठी प्रसिद्ध आहे.^[१]^[२] अनेक प्रशंसेची प्राप्तकर्ता, तिने विक्रमी नऊ फिल्मफेअर पुरस्कार आणि पद्मश्री, भारत सरकारद्वारे प्रदान केलेला चौथा-सर्वोच्च नागरी सन्मान जिंकला आहे.^[३] त्यांनी समाजवादी पक्षाकडून राज्यसभेवर खासदार म्हणून काम केले आहे.

बच्चन यांनी सत्यजित रे यांच्या महानगर (१९६३) मध्ये किशोरवयात पदार्पण केले, त्यानंतर हृषिकेश मुखर्जी दिग्दर्शित गुड्डी (१९७१) या नाट्य चित्रपटात प्रौढ म्हणून तिची पहिली भूमिका होती. मुखर्जींसोबत पुढे त्यांचे अनेक चित्रपट झाले. उपहार (१९७१), कोशिश (१९७२)^[४] आणि कोरा कागज (१९७४) यांसारख्या चित्रपटांमधील तिच्या अभिनयासाठी ती प्रसिद्ध होती. तिने अमिताभ बच्चन यांच्यासोबत अनेक चित्रपटांमध्ये काम केले, जसे जंजीर (१९७३),^[५] अभिमान (१९७३), चुपके चुपके (१९७५), मिली (१९७५) आणि सुप्रसिद्ध शोले (१९७५); ज्यात तिने बहुचर्चित तरुण विधवेची भूमिका साकारली होती. अभिमान, कोरा कागज आणि नौकर (१९७९) साठी तिला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा फिल्मफेअर पुरस्कार मिळाला.

अभिनेते अमिताभ बच्चन यांच्याशी तिचे लग्न झाल्यानंतर आणि त्यांच्या मुलांचा जन्म झाल्यानंतर, तिने यश चोप्रा यांच्या संगीतमय रोमँटिक नाट्य चित्रपट सिलसिला (१९८१) मध्ये अभिनय करून चित्रपटांमधील तिचे काम मर्यादित केले. १७ वर्षांच्या विश्रांतीनंतर, ती गोविंद निहलानी यांच्या स्वतंत्र नाट्य चित्रपट हजार चौरासी की माँ (१९९८) मधून अभिनयात परतली. फिजा (२०००),^[६]^[७] कभी खुशी कभी गम (२००१) आणि कल हो ना हो (२००३) या व्यावसायिक दृष्ट्या यशस्वी चित्रपटांमध्ये भावनिक त्रस्त मातांच्या भूमिकेसाठी बच्चन यांना सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्रीचे तीन फिल्मफेअर पुरस्कार मिळाले.^[८] दुसऱ्या अंतरानंतर, तिने करण जोहरच्या रोमँटिक कॉमेडी कौटुंबिक चित्रपट रॉकी और रानी की प्रेम कहानी (२०२३) द्वारे पुनरागमन केले,^[९] ज्याने तिला सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्रीसाठी फिल्मफेअर पुरस्कारासाठी चौथे नामांकन मिळविले.

वैयक्तिक जीवन

जया भादुरी यांचा जन्म ९ एप्रिल १९४८ रोजी बंगाली कुटुंबात झाला.^[१०] ती तरुण कुमार भादुरी (पत्रकार, लेखक आणि कवी) आणि त्यांची पत्नी इंदिरा यांची मुलगी आहे. तिने सेंट जोसेफ कॉन्व्हेंट स्कूल, भोपाळ येथे शिक्षण घेतले आणि पुण्यातील फिल्म अँड टेलिव्हिजन इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियामधून पदवी प्राप्त केली.^[११]

जया यांनी ३ जून १९७३ रोजी अभिनेते अमिताभ बच्चन यांच्याशी विवाह केला.^[१२] या जोडप्याला दोन आपत्ये आहेत: श्वेता बच्चन आणि अभिषेक बच्चन, जो एक अभिनेता देखील आहे. श्वेताने दिल्लीतील कपूर कुटुंबातील नातू उद्योगपती निखिल नंदासोबत लग्न केले आहे, आणि तिला दोन मुले आहेत, नवीन नवेली आणि अगस्त्य नंदा,^[१३] तर अभिषेक बच्चनने अभिनेत्री आणि मिस वर्ल्ड ऐश्वर्या रायसोबत लग्न केले आहे आणि तिला आराध्या बच्चन ही मुलगी आहे.^[१४]

राजकारण

बच्चन पहिल्यांदा २००४ मध्ये समाजवादी पक्षाची खासदार म्हणून निवडून आली. त्यांनी मार्च २००६ पर्यंत राज्यसभेत उत्तर प्रदेशचे प्रतिनिधित्व केले. तिला जून २००६ ते २०१२ पर्यंत दुसरे कार्यकाळ मिळाले.^[१५]^[१६] २०१२ मध्ये तिसऱ्या कार्यकाळासाठी आणि २०१८ मध्ये समाजवादी पक्षाकडून चौथ्या कार्यकाळासाठी तिची राज्यसभेवर पुन्हा निवड झाली.^[१७] तसेच, २०२१ च्या पश्चिम बंगाल विधानसभेच्या निवडणुकीत तिने अखिल भारतीय तृणमूल काँग्रेसचा प्रचार केला.

संदर्भ

^ Gulzar, S.G.; Govind Nihalani, Saibal Chatterjee (2003). Encyclopaedia of Hindi cinema. Popular Prakashan, Encyclopædia Britannica (India). ISBN 81-7991-066-0.
^ Somaaya, Bhaawana (22 December 2000). "His humility appears misplaced". द हिंदू. 27 March 2002 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 19 September 2011 रोजी पाहिले. Probably the only actress to make a virtue out of simplicity, Jaya was the first whiff of realistic acting in an era when showbiz was bursting with mannequins
^ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. 15 October 2015 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 21 July 2015 रोजी पाहिले.
^ Maheshwari, Belu (23 August 1998). "I will not allow anyone to dictate terms to me". The Tribune. 19 September 2011 रोजी पाहिले.
^ "Another time, another wedding". The Telegraph. 22 April 2007. 24 October 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
^ Bariana, Sanjeev (9 September 2000). ""Fiza" with a nip". The Tribune. 27 December 2011 रोजी पाहिले.
^ Unnikrishnan, Chaya (29 September 2000). "Fiza: A promising start and a slow finish". Screen. 20 February 2001 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 24 April 2015 रोजी पाहिले.
^ "Jaya Bachchan – Awards". Bollywood Hungama. 22 September 2011 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 29 June 2010 रोजी पाहिले.
^ "Rocky Aur Rani Ki Prem Kahani full cast out. Meet Ranveer, Alia, Dharmendra, Jaya, Shabana". India Today. 6 July 2021. 20 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 20 August 2021 रोजी पाहिले.
^ "Interesting facts about Jaya Bachchan and photos from her younger days". Mid Day. 9 April 2022. 28 September 2022 रोजी पाहिले.
^ "Smt. Jaya Bachchan - National Portal of India". www.india.gov.in. 5 March 2022 रोजी पाहिले.
^ Robinson, Simon (15 August 2007). "India's Most Influential". Time. 28 August 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 13 November 2011 रोजी पाहिले.
^ Singh, Sanghita (18 May 2002). "Nikhil Nanda: The business of life". द टाइम्स ऑफ इंडिया.
^ "Interesting Facts and Figures : Jaya Bhaduri Bachchan". Sindh Today. 25 March 2009. 15 September 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
^ "Jaya Bachchan loses Rajya Sabha seat". 3 November 2017 रोजी पाहिले.
^ "Jaya Bachchan back in Rajya Sabha". 3 November 2017 रोजी पाहिले.
^ "Jaya Amitabh Bachchan (SP), Uttar Pradesh 2018". Myneta.info. 14 October 2022 रोजी पाहिले.

[Gulzar,_p._457-1] Gulzar, S.G.; Govind Nihalani, Saibal Chatterjee (2003). Encyclopaedia of Hindi cinema. Popular Prakashan, Encyclopædia Britannica (India). ISBN 81-7991-066-0.

[2] Somaaya, Bhaawana (22 December 2000). "His humility appears misplaced". द हिंदू. 27 March 2002 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 19 September 2011 रोजी पाहिले. Probably the only actress to make a virtue out of simplicity, Jaya was the first whiff of realistic acting in an era when showbiz was bursting with mannequins

[Padma_Awards-3] "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. 15 October 2015 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 21 July 2015 रोजी पाहिले.

[4] Maheshwari, Belu (23 August 1998). "I will not allow anyone to dictate terms to me". The Tribune. 19 September 2011 रोजी पाहिले.

[gr-5] "Another time, another wedding". The Telegraph. 22 April 2007. 24 October 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.

[6] Bariana, Sanjeev (9 September 2000). ""Fiza" with a nip". The Tribune. 27 December 2011 रोजी पाहिले.

[7] Unnikrishnan, Chaya (29 September 2000). "Fiza: A promising start and a slow finish". Screen. 20 February 2001 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 24 April 2015 रोजी पाहिले.

[8] "Jaya Bachchan – Awards". Bollywood Hungama. 22 September 2011 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 29 June 2010 रोजी पाहिले.

[9] "Rocky Aur Rani Ki Prem Kahani full cast out. Meet Ranveer, Alia, Dharmendra, Jaya, Shabana". India Today. 6 July 2021. 20 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 20 August 2021 रोजी पाहिले.

[10] "Interesting facts about Jaya Bachchan and photos from her younger days". Mid Day. 9 April 2022. 28 September 2022 रोजी पाहिले.

[11] "Smt. Jaya Bachchan - National Portal of India". www.india.gov.in. 5 March 2022 रोजी पाहिले.

[12] Robinson, Simon (15 August 2007). "India's Most Influential". Time. 28 August 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 13 November 2011 रोजी पाहिले.

[13] Singh, Sanghita (18 May 2002). "Nikhil Nanda: The business of life". द टाइम्स ऑफ इंडिया.

[14] "Interesting Facts and Figures : Jaya Bhaduri Bachchan". Sindh Today. 25 March 2009. 15 September 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.

[15] "Jaya Bachchan loses Rajya Sabha seat". 3 November 2017 रोजी पाहिले.

[16] "Jaya Bachchan back in Rajya Sabha". 3 November 2017 रोजी पाहिले.

[17] "Jaya Amitabh Bachchan (SP), Uttar Pradesh 2018". Myneta.info. 14 October 2022 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

[८]

[९]

[१०]

[११]

[१२]

[१३]

[१४]

[१५]

[१६]

[१७]

ब च सं सर्वोत्तम अभिनेत्री श्रेणीतील फिल्मफेर पुरस्कार
१९५४ -१९६०	मीना कुमारी (१९५४) • मीना कुमारी (१९५५) • कामिनी कौशल (१९५६) • नूतन (१९५७) • नर्गिस (१९५८) • वैजयंतीमाला (१९५९) • नूतन (१९६०)
१९६१ -१९८०	बिना रॉय (१९६१ ) • वैजयंतीमाला (१९६२) • मीना कुमारी (१९६३) • नूतन (१९६४) • वैजयंतीमाला (१९६५ ) • मीना कुमारी (१९६६ ) • वहिदा रेहमान (१९६७ ) • नूतन (१९६८) • वहिदा रेहमान (१९६९ ) • शर्मिला टागोर (१९७०) • मुमताज (१९७१) • आशा पारेख (१९७२) • हेमा मालिनी (१९७३) • डिंपल कापडिया आणि जया बच्चन (१९७४) • जया बच्चन (१९७५) • लक्ष्मी (१९७६) • राखी (१९७७) • शबाना आझमी (१९७८) • नूतन (१९७९ ) • जया बच्चन (१९८०)
१९८१ -२०००	रेखा (१९८१) • स्मिता पाटील (१९८२) • पद्मिनी कोल्हापुरे (१९८३) • शबाना आझमी (१९८४) • शबाना आझमी (१९८५) • डिंपल कापडिया (१९८६) • निरंक (१९८७) • निरंक (१९८८) • रेखा (१९८९) • श्रीदेवी (१९९०) • माधुरी दीक्षित (१९९१) • श्रीदेवी (१९९२) • माधुरी दीक्षित (१९९३) • जुही चावला (१९९४) • माधुरी दीक्षित (१९९५) • काजोल (१९९६) • करिश्मा कपूर (१९९७) • माधुरी दीक्षित (१९९८) • काजोल (१९९९) • ऐश्वर्या राय (२०००)
२००१ – २०२०	करिश्मा कपूर (२००१) • काजोल (२००२) • ऐश्वर्या राय (२००३) • प्रीती झिंटा (२००४) • राणी मुखर्जी (२००५) • राणी मुखर्जी (२००६) • काजोल (२००७) • करीना कपूर (२००८) • प्रियांका चोप्रा (२००९) • विद्या बालन (२०१०) • काजोल (२०११) • विद्या बालन (२०१२) • विद्या बालन (२०१३) • दीपिका पडुकोण (२०१४) • कंगना राणावत (२०१५) • दीपिका पडुकोण (२०१६) • आलिया भट्ट (२०१७) • विद्या बालन (२०१८) • आलिया भट्ट (२०१९) • आलिया भट्ट (२०२०)
२०२१ – सद्य	तापसी पन्नू (२०२१) • कृती सेनॉन (२०२२) • आलिया भट्ट (२०२३) • आलिया भट्ट (२०२४)