चामी मुर्मू

**चामी मुर्मू**
	Plants trees. Awarded the Nari Shakti Puraskar on International Women's Day in New Delhi
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
जन्म तारीख	c. इ.स. १९७३; पणजी
नागरिकत्व	भारत;
व्यवसाय	कार्यकर्ता;
पुरस्कार	नारी शक्ती पुरस्कार; इंदिरा प्रियदर्शिनी वृक्षमित्र पुरस्कार; पद्मश्री पुरस्कार;
अधिकार नियंत्रण
	Q90001736;
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

चामी मुर्मू (जन्म: सुमारे १९७३) ह्या एक भारतीय पर्यावरण कार्यकर्त्या आहेत. त्या वृक्षारोपण करण्यासाठी ओळखल्या जातात. २०१९ पर्यंत यांनी जवळपास २५,००,००० झाडे लावली होती. याच कामासाठी मुर्मू यांना २०१९ मध्ये भारत सरकार तर्फे नारी शक्ती पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.

चरित्र

मुर्मूचा जन्म १९७३ च्या सुमारास झाला,^[१] त्या सरायकेला खरसावन जिल्ह्यातील राजनगर ब्लॉकमधील बागरसाई गावात राहतात.^[२]

१९९६ च्या सुमारास, मुर्मूने झाडे लावण्यास सुरुवात केली. पुढील २४ वर्षांत त्या २५ लाख झाडे लावण्याच्या कार्यक्रमात सहभागी होत्या.^[१] ही झाडे त्यांनी स्वतःच्या गावाभोवती लावलेली आहेत. विशेष म्हणजे जी झाडे "माफिया" द्वारे तोडली गेलीत, त्याच झाडांच्या जागी नवीन झाडे लावली गेली आहेत. नक्षलवाद्यांचा धोका असूनही त्या आपल्या सहकाऱ्यांसोबत काम करत आहेत. २०२० मध्ये त्या सहयोगी महिला बागराईसाई या संस्थेच्या सचिव पदी होत्या. या संस्थेत ३,००० सदस्य असून ते देखील सदरील कामात सहभागी आहेत.^[२]

मार्च २०२० मध्ये , आंतरराष्ट्रीय महिला दिनी तत्कालीन राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांनी बारा नारी शक्ती पुरस्कार प्रदान केले आणि त्यापैकी मुर्मू एक होत.^[३] त्याच महिन्याच्या शेवटी मुर्मूने घोषणा केली की त्या आणि जमुना टुडू झारखंडच्या जंगलांचे रक्षण एकत्रितपणे करणार आहेत. त्यांचा उल्लेख "लेडी टार्झन" असा केला जातो. जमुना तुडा यांच्या संस्थेत ३०० सदस्य आहेत आणि त्यांना एकत्रितपणे काम करण्याची आशा आहे.^[२]

पुरस्कार

इंदिरा प्रियदर्शिनी वृक्षमित्र पुरस्कार, १९९६
नारी शक्ती पुरस्कार, २०१९
खेलरत्न पुरस्कार, २०२४
पद्मश्री पुरस्कार, २०२४

संदर्भ

^ ^a ^b Engl, India New; News (2020-03-09). "Chami Murmu: Jharkhand's green warrior among Nari Shakti awardees". INDIA New England News (इंग्रजी भाषेत). 2021-11-26 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2020-04-10 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b ^c "Green warriors to join forces". www.telegraphindia.com (इंग्रजी भाषेत). 2020-04-10 रोजी पाहिले.
^ "President Kovind presents the Nari Shakti Puraskar on International Women's Day in New Delhi". YouTube. 8 March 2020. 2020-03-25 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 10 April 2020 रोजी पाहिले.

[ineng-1] Engl, India New; News (2020-03-09). "Chami Murmu: Jharkhand's green warrior among Nari Shakti awardees". INDIA New England News (इंग्रजी भाषेत). 2021-11-26 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2020-04-10 रोजी पाहिले.

[joingreens-2] "Green warriors to join forces". www.telegraphindia.com (इंग्रजी भाषेत). 2020-04-10 रोजी पाहिले.

[3] "President Kovind presents the Nari Shakti Puraskar on International Women's Day in New Delhi". YouTube. 8 March 2020. 2020-03-25 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 10 April 2020 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

ब च सं नारी शक्ती पुरस्कार विजेते
१९९९	के.व्ही. राबिया चिन्ना पिल्लई किंकरी देवी
२०१३	मानसी प्रधान एम वेंकय्या बीना शेठ लष्करी टी. राधा के.प्रशांती वर्तिका नंदा सीमा साखरे
२०१४	रश्मी आनंद नंदिता कृष्णा लक्ष्मी गौतम नेहा किरपाल लतिका ठुकराल साईलक्ष्मी बालीजेपल्ली पी. कौसल्या स्वराज विद्वान
२०१५	लुसी कुरियन सौरभ सुमन बसंती देवी (पर्यावरणतज्ज्ञ) सुपर्णा बक्षी गांगुली मीना शर्मा प्रिती पाटकर उत्तरा पडवार पोलूमती विजया निर्मला वासु प्रिमलानी सुजाता साहू ज्योती म्हापसेकर सुमिता घोष अंजली शर्मा (पशु प्रेमी) कृष्णा यादव शकुंतला मजुमदार
२०१६	राजस्थान छांव फाउंडेशन मिझो हमेईछे इन्सुइहखावम पॉल साधना महिला संघ शिक्षित रोजगार केंद्र प्रबंधक समिती त्रिपुनिथुरा कथकली केंद्रम लेडीज टृप अमृता पाटील अमला अक्किनेनी अनत्ता सोनी अनोयारा खातून बी. कोदैनायगी बानो हरालू दीपा माथुर दिव्या रावत इल्से कोहलर-रोलेफसन जानकी वसंत कल्पना शंकर कल्याणी बालकृष्णन मुमताज काझी नंदिता शाह पल्लवी फौजदार पामेला मल्होत्रा कमर डागर रीमा साठे रिंग्युइचोन वशुम संगीता अय्यर स्मिता तंडी सुमित्रा हजारिका सुनीता सिंग चोकन सुभा वारियर तियासा अध्या व्ही. नानम्मल झुबोनी हुम्त्सो
२०१७	गार्गी गुप्ता सिंधुताई सपकाळ गौरी मौलेखी नाविका सागर परिक्रमा मालविका अय्यर रेवन्ना उमादेवी नागराज थिनलास कोरोल एस्. शीवा सत्या भारती कश्यप बेटी जिंदाबाद बेकरी मित्तल पटेल साबरमती जयम्मा बंडारी K. Syamalakumari वनस्त्री Lizymol Philipose Pamadykandathil चिरोम इंदिरा उर्मिला आपटे दीपिका कुंडाजी पूर्णिमा देवी बर्मन अनिता भारद्वाज अंबिका बेरी पुष्पा गिरिमाजी अवनी श्रुजन सी.के. दुर्गा रेखा मिश्रा मेहवीश मुश्ताक करूणा सोसायटी फॉर अनिमल्स ॲण्ड नेचर वन स्टॉप सेंटर, रायपूर मिलेट नेटवर्क ऑफ इंडिया पंजाब मधु जैन जेटसन पेमा एम. एस्. सुनिल शीला बालाजी अनुराधा कृष्णमूर्ती आणि नम्रता सुंदरेसन गीता मित्तल
२०१८	ए. सीमा अंशु खन्ना अनु मल्होत्रा अनुराधा नाईक चेतना गाला सिन्हा दर्शना गुप्ता देवकी अम्मा दिदी कॉन्ट्रॅक्टर गौरी कामाकाशी हेकानी जखालू इप्सिता बिस्वास इति त्यागी कागनपल्ली राधा देवी कल्पना सरोज ललिता वकील माधुरी बडथवाल मंजू मणीकुट्टन मीनाक्षी पाहुजा मिनी वासुदेवन मुनुस्वामी शांती नीलम शर्मा नोमिता कामदार पमेला चॅटर्जी प्रज्ञा प्रसून प्रियंवदा सिंग एन.एम. पुष्पा राहीबाई पोपेरे रजनी रजक रेशमा निलोफर नाहा रिया मजुमदार सिंघल रुमा देवी सीमा मेहता सीमा राव शिवानी वर्मा स्मृती मोरर्का स्नेहलता नाथ सोनिया जब्बार सुजाता मोहन (डॉक्टर) सुनीता देवी ट्विंकल कालिया उर्मी बसू वन स्टॉप सेंटर, रायपूर कसाब-कच्छ क्राफ्टस्वूमन प्रोड्यूसर कंपनी लि. सोशल वेलफेयर ॲण्ड न्यूट्रीशनल मील प्रोग्राम डिपार्टमेंट, तमिलनाडू
२०१९	आरिफा जान अवनी चतुर्वेदी भागीरथी अम्मा भावना कंठ बीना देवी चामी मुर्मू कलावती देवी कार्त्यायनी अम्मा कौशिकी चक्रवर्ती मोहना सिंग निलझा वांगमो पदला भुदेवी रश्मी उर्ध्वरेषे मान कौर ताशी आणि नुंगशी मलिक
२०२०	अनिता गुप्ता उशाबेन दिनेशभाई वसावा नासिरा अख्तर संध्या धर निवृत्ती राय टिफनी ब्रार पद्मा यांगचान जोधैया बाई बेग सायली नंदकिशोर आगवणे वनिता बोराडे मीरा ठाकूर जया मुत्थू, तेजम्मा (एकत्रित) एला लोध आरती राणा
२०२१	सतूपती प्रसन्ना श्री तागे रीता मधुलिका रामटेके निरंजनाबेन कलार्थी पूजा शर्मा अंशुल मल्होत्रा शोभा गस्ती राधिका मेनन कमल कुंभार श्रुती मोहपात्रा बातूल बेगम थारा रंगास्वामी नीरजा माधव नीना गुप्ता (गणितज्ञ)