गोपीचंद नारंग

**गोपीचंद नारंग**
	Indian theorist, literary critic and scholar (1931–2022)
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
जन्म तारीख	फेब्रुवारी ११, इ.स. १९३१; Duki District
मृत्यू तारीख	जून १५, इ.स. २०२२; शार्लट
नागरिकत्व	भारत; ब्रिटिश राज; भारतीय अधिराज्य (इ.स. १९४७ – );
शिक्षण घेतलेली संस्था	दिल्ली विद्यापीठ;
व्यवसाय	भाषातज्ज्ञ; लेखक;
नियोक्ता	दिल्ली विद्यापीठ; Urdu Academy, New Delhi; साहित्य अकादमी; जामिया मिलिया इस्लामिया; सेंट स्टीफन्स कॉलेज;
पुरस्कार	पद्मभूषण पुरस्कार; Sitara-i-Imtiaz; साहित्य व शिक्षणतील पद्मश्री पुरस्कार; Sahitya Akademi Award in Urdu (इ.स. १९९५);
अधिकार नियंत्रण
	Q5584278; आयएसएनआय ओळखण: 0000000081854737; व्हीआयएएफ ओळखण: 116580792; जीएनडी ओळखण: 1057561169; एलसीसीएन ओळखण: n82001598; बीएनएफ ओळखण: 12086148t; एसयूडीओसी ओळखण: 06072787X; NACSIS-CAT author ID: DA12086739; आयसीसीयू / एसबीएन ओळखण: RMBV258494; Open Library ID: OL3141A; Nationale Thesaurus voor Auteursnamen ID: 162955812; बीआयबीएसआयएस ओळखण: 90668087; Europeana entity: agent/base/98071; J9U ID: 987007273600205171
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

Gopi Chand Narang (es); গোপি চাঁদ নারং (bn); Gopi Chand Narang (fr); ગોપીચંદ નારંગ (gu); Gopi Chand Narang (ast); Gopi Chand Narang (ca); गोपीचंद नारंग (mr); Gopi Chand Narang (de); ଗୋପି ଚାନ୍ଦ ନାରଙ୍ଗ (or); Gopi Chand Narang (sq); Gopi Chand Narang (sl); گوپی چند نارنگ (ur); Gopi Chand Narang (id); Gopi Chand Narang (ga); ഗോപി ചന്ദ് നാരംഗ് (ml); Gopi Chand Narang (nl); గోపీచంద్ నారంగ్ (te); गोपीचंद नारंग (hi); ಗೋಪಿ ಚಂದ್ ನಾರಂಗ್ (kn); ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਨਾਰੰਗ (pa); Gopi Chand Narang (en); جوپى تشاند نارانج (arz); گوپی چند نارنگ (pnb); கோபி சந்த் நரங் (ta) linguista, scrittore (1931-2022) (it); ভারতীয় তত্ত্ববিদ, সাহিত্য সমালোচক এবং পণ্ডিত (bn); ભારતીય સિદ્ધાંતવાદી, સાહિત્યકાર અને વિદ્વાન (૧૯૩૧-૨૦૨૨) (gu); ഇന്ത്യന്‍ എഴുത്തുകാരന്‍ (ml); ಭಾರತೀಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶಕ (kn); Indian theorist, literary critic and scholar (1931–2022) (en); సాహిత్య అకాడెమీ అవార్డు పొందిన రచయిత (te); ଭାରତୀୟ ସିଦ୍ଧାନ୍ତବାଦୀ ସାହିତ୍ୟ ଆଲୋଚକ ଓ ବିଦ୍ୱାନ (or); Indian theorist, literary critic and scholar (1931–2022) (en); ساہتیہ اکادمی اعزاز یافتہ مصنف (ur); ਸਾਹਿਤ ਆਲੋਚਕ (pa); भारतीय सिद्धांतवादी, साहित्य आलोचक और विद्वान (hi) గోపిచంద్ నారంగ్ (te); गोपी चंद नारंग (hi)

गोपीचंद नारंग (११ फेब्रुवारी १९३१ - १५ जून २०२२) हे एक भारतीय सिद्धांतकार, साहित्यिक समीक्षक आणि विद्वान होते ज्यांनी उर्दू आणि इंग्रजीमध्ये लेखन केले. त्यांच्या उर्दू साहित्यिक टीकेमध्ये शैलीशास्त्र, संरचनावाद, उत्तर-रचनावाद आणि पूर्वेकडील काव्यशास्त्र यासह आधुनिक सैद्धांतिक चौकटींचा समावेश होता.^[१]^[२]

नारंग यांनी दिल्ली विद्यापीठातील दिल्ली कॉलेज (आता झाकीर हुसेन कॉलेज ) येथून उर्दूमध्ये पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली ^[३] आणि १९५८ मध्ये पीएचडी पूर्ण करण्यासाठी शिक्षण मंत्रालयाकडून संशोधन फेलोशिप मिळवली.

त्यांच्या भाषिक प्रवासाबद्दल नारंग म्हणाले आहेत: "उर्दूशी माझा प्रवास हा प्रेमाचा प्रवास आहे. उर्दू माझी मातृभाषा नव्हती; माझे पितृ आणि मातृ कुटुंबे सराईकी बोलत होती. पण मला कधीच जाणवले नाही की उर्दू माझी मातृभाषा नाही".^[४]

पुरस्कार

१९९० - पद्मश्री पुरस्कार
११९५ - साहित्य अकादमी पुरस्कार (उर्दू)
२००४ - पद्मभूषण पुरस्कार^[५]
२००९ - साहित्य अकादमी फेलोशिप^[६]
२०१२ - भारतीय ज्ञानपीठ मूर्तिदेवी पुरस्कार

संदर्भ

^ Anjum, Nawaid (20 August 2020). "Interview: Urdu scholar and critic, Gopi Chand Narang". Hindustan Times. 3 December 2020 रोजी पाहिले. I was born in the small town of Dukki in Balochistan, which is on the border between Pakistan and Afghanistan. I fondly remember the intellectually nurturing influence of my father, Dharam Chand Narang, who was a scholar of Sanskrit and Persian. The language that was spoken at home was Saraiki, which is a beautiful mix of Indic and Western Punjabi.
^ Ahmed, Firoz Bakht (31 March 2004). "High priest of Urdu: Gopi Chand Narang". Milli Gazette. 3 December 2020 रोजी पाहिले. Having been brought up in the dry, mountainous terrain of Balluchistan and his mother tongue being Saraiki (a blend of western Punjabi, Sindhi and Pushto), his background conspired against him. Even at his school Musa Khail, Pushto was the medium but he held the fort for Urdu.
^ Anjum, Nawaid (2020-08-20). "Interview: Urdu scholar and critic, Gopi Chand Narang". Hindustan Times. 2023-05-23 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2024-09-21 रोजी पाहिले.
^ "Gopi Chand Narang advocated language as means for "Civilisational Gain"". 21 June 2022.
^ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. 15 October 2015 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 21 July 2015 रोजी पाहिले.
^ "Fellows & Honorary Fellows". Sahitya Akademi. 1 July 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 18 May 2014 रोजी पाहिले.

[HT-1] Anjum, Nawaid (20 August 2020). "Interview: Urdu scholar and critic, Gopi Chand Narang". Hindustan Times. 3 December 2020 रोजी पाहिले. I was born in the small town of Dukki in Balochistan, which is on the border between Pakistan and Afghanistan. I fondly remember the intellectually nurturing influence of my father, Dharam Chand Narang, who was a scholar of Sanskrit and Persian. The language that was spoken at home was Saraiki, which is a beautiful mix of Indic and Western Punjabi.

[2] Ahmed, Firoz Bakht (31 March 2004). "High priest of Urdu: Gopi Chand Narang". Milli Gazette. 3 December 2020 रोजी पाहिले. Having been brought up in the dry, mountainous terrain of Balluchistan and his mother tongue being Saraiki (a blend of western Punjabi, Sindhi and Pushto), his background conspired against him. Even at his school Musa Khail, Pushto was the medium but he held the fort for Urdu.

[3] Anjum, Nawaid (2020-08-20). "Interview: Urdu scholar and critic, Gopi Chand Narang". Hindustan Times. 2023-05-23 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2024-09-21 रोजी पाहिले.

[4] "Gopi Chand Narang advocated language as means for "Civilisational Gain"". 21 June 2022.

[Padma_Awards-5] "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. 15 October 2015 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 21 July 2015 रोजी पाहिले.

[6] "Fellows & Honorary Fellows". Sahitya Akademi. 1 July 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 18 May 2014 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]