Jump to content

के.पी.ए.सी. ललिता

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(के. पी. ए. सी. ललिता या पानावरून पुनर्निर्देशित)
K. P. A. C. Lalitha (es); K. P. A. C. Lalitha (ast); К. П. А. С. Лалита (ru); K. P. A. C. Lalitha (sq); کی. پی. ای. سی. لالیتا (fa); K. P. A. C. Lalitha (da); K. P. A. C. Lalitha (tr); کے پی اے سی للتا (ur); K. P. A. C. Lalitha (tet); K. P. A. C. Lalitha (sv); K. P. A. C. Lalitha (ace); కే.పీ.ఏ.సీ లలిత (te); ਕੇ.ਪੀ.ਏ.ਸੀ. ਲਲਿਤਾ (pa); কে পি এ চি ললিতা (as); K. P. A. C. Lalitha (map-bms); கே. பி. ஏ. சி. இலலிதா (ta); কে. পি. এ. সি. ললিতা (bn); K. P. A. C. Lalitha (fr); K. P. A. C. Lalitha (jv); के.पी.ए.सी. ललिता (mr); K. P. A. C. Lalitha (bjn); K. P. A. C. Lalitha (sl); K. P. A. C. Lalitha (nb); K. P. A. C. Lalitha (bug); ᱠᱮᱹ ᱯᱤᱹ ᱮᱹ ᱥᱤᱹ ᱞᱟᱞᱤᱛᱟ (sat); K. P. A. C. Lalitha (id); K. P. A. C. Lalitha (nn); കെ.പി.എ.സി. ലളിത (ml); K. P. A. C. Lalitha (nl); K. P. A. C. Lalitha (min); K. P. A. C. Lalitha (gor); K. P. A. C. Lalitha (ca); K. P. A. C. Lalitha (ga); K.P.A.C. Lalitha (en); كي بي إيه سي لاليثا (ar); K. P. A. C. Lalitha (su); كى بى ايه سى لاليثا (arz) actriz india (es); aktore indiarra (eu); actriz india (ast); actriu índia (ca); actores a aned yn 1948 (cy); Indian actress (en-gb); بازیگر هندی (fa); 印度女演員 (zh); indisk skuespiller (da); actriță indiană (ro); indisk skådespelare (sv); індійська акторка (uk); intialainen näyttelijä (fi); Indian actress (en-ca); தென்னிந்திய நடிகை (ta); attrice indiana (it); ভারতীয় অভিনেত্রী (bn); actrice indienne (fr); India näitleja (et); އިންޑިއާއަށް އުފަން އެކްޓްރެސެއް (dv); Indian actress (en); actriz indiana (pt); pemeran asal India (id); indisk skodespelar (nn); indisk skuespiller (nb); Indiaas actrice (nl); ഇന്ത്യന്‍ ചലചിത്ര അഭിനേത്രി (ml); שחקנית הודית (he); индийская актриса (ru); actriz india (gl); ممثلة هندية (ar); ban-aisteoir Indiach (ga); Indian actress (en) К.П.А.С. Лалита, КПАС Лалита (ru); K.P.A.C. Lalitha, KPAC Lalitha, Lalitha KPAC, K.P.A.C. ലളിത (ml); கே. பி. ஏ. சி. லலிதா (ta)
के.पी.ए.सी. ललिता 
Indian actress
माध्यमे अपभारण करा
  विकिपीडिया
स्थानिक भाषेतील नावകെ.പി.എ.സി. ലളിത
जन्म तारीखफेब्रुवारी २५, इ.स. १९४८
कायमकुलम
मृत्यू तारीखफेब्रुवारी २२, इ.स. २०२२
त्रिपुनीतूर
कार्य कालावधी (प्रारंभ)
  • इ.स. १९६८
कार्य कालावधी (अंत)
  • इ.स. २०२०
नागरिकत्व
व्यवसाय
अपत्य
  • Sidharth Bharathan
वैवाहिक जोडीदार
पुरस्कार
अधिकार नियंत्रण
साचा:Translations:Template:Wikidata Infobox/i18n/msg-editlink-alttext/mr

माहेश्वरी अम्मा, (१० मार्च १९४७ - २२ फेब्रुवारी २०२२) ज्याना रंगमंच नाव के. पी. ए. सी. ललिता या नावाने ओळखले जाते, त्या एक भारतीय चित्रपट आणि रंगमंच अभिनेत्री होत्या ज्यांनी प्रामुख्याने मल्याळम चित्रपट उद्योगात काम केले. भारतीय चित्रपटसृष्टीच्या इतिहासातील महान अभिनेत्रींपैकी एक मानल्या जाणाऱ्या, तिने केरळमधील कायमकुलम येथील नाट्यसंस्था, केरळ पीपल्स आर्ट्स क्लबमधून तिच्या अभिनय कारकिर्दीची सुरुवात केली. पाच दशकांच्या कारकिर्दीत तिने ५५० हून अधिक चित्रपटांमध्ये काम केले.

ललिताने सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्रीसाठी दोन राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कारांसह चार केरळ राज्य चित्रपट पुरस्कार जिंकले आहेत. २००९ मध्ये, तिला २००९ च्या फिल्मफेर दक्षिण पुरस्कारांमध्ये जीवनगौरव पुरस्कारने सन्मानित करण्यात आले. ललिता यांनी नंतर केरळ संगीत नाटक अकादमीच्या अध्यक्षा म्हणून काम केले. तिचे लग्न मल्याळम चित्रपट निर्माते भरतन यांच्याशी झाले होते.

सुरुवातीचे जीवन

[संपादन]

ललिता यांचा जन्म १० मार्च १९४७ रोजी अरनमुला,[][] सध्याच्या पत्तनम्तिट्टा जिल्ह्यात माहेश्वरी अम्मा म्हणून झाला होता.[][][] तिचा जन्म कादयकथारायल वीट्टिल अनंथन नायर आणि भार्गवी अम्मा यांच्या घरी झाला.[] ती पाच मुलांमध्ये सर्वात मोठी होती व इंदिरा, बाबू, राजन आणि श्यामला ही तिची चार भावंडं होती. ती तिच्या पालकांच्या लग्नानंतर पाच वर्षांनी जन्मलेली मुलगी आहे. तिचे वडील कायमकुलम येथील छायाचित्रकार होते आणि आई अरणमुला येथील गृहिणी होती. तिने तिचे बहुतेक बालपण कायमकुलमजवळील रामापुरम येथे घालवले.

तिचे कुटुंब तिला नृत्य वर्गात सामील होण्यासाठी कोट्टायममधील चांगनासेरी येथे स्थलांतरित झाले. लहानपणीच तिला नृत्यात खूप रस होता.[] तिने लहानपणीच चेल्लाप्पन पिल्लई यांच्या मार्गदर्शनाखाली आणि नंतर कलामंडलम गंगाधरन यांच्या मार्गदर्शनाखाली नृत्य शिकले. तिने १० वर्षांची असताना नाटकांमध्ये अभिनय करायला सुरुवात केली.[] तिचे रंगमंचावर पहिले काम गीतायुडे बाली या नाटकात होते. नंतर ती केरळ पीपल्स आर्ट्स क्लब (के. पी. ए. सी.) मध्ये सामील झाली, जे केरळमधील एक प्रमुख डाव्या-विचारसरणीचे नाट्यमंडळ होते. तिला रंगमंचाचे नाव ललिता देण्यात आले आणि नंतर, जेव्हा तिने चित्रपटांमध्ये अभिनय करायला सुरुवात केली, तेव्हा ललिता म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या दुसऱ्या अभिनेत्रीपेक्षा वेगळी ओळख निर्माण व्हावी म्हणून तिच्या स्क्रीन-नावात "के. पी. ए. सी." हा टॅग जोडण्यात आला.[]

अभिनय कारकीर्द

[संपादन]

केएस सेतुमाधवन दिग्दर्शित कूट्टुकुडुंबमचे चित्रपट रूपांतर हा तिचा पहिला चित्रपट होता. १९७८ मध्ये तिने प्रसिद्ध मल्याळम चित्रपट दिग्दर्शक भरतन यांच्याशी लग्न केले.[१०] तिने काही काळ चित्रपट अभिनयापासून ब्रेक घेतला होता.[]

तिच्या कारकिर्दीचा दुसरा काळ तिच्या पतीने दिग्दर्शित केलेल्या कट्टाथे किलिक्कुडू (१९८३) या चित्रपटाने सुरू झाला. १९८६ ते २००६या काळात गजकेसरीयोगम, अप्पोरवम चिल्लर, मक्कल महात्मियम, शुभ यात्रा, माय डियर मुथाचन, कन्ननम पॉलिसम, अर्जुनन पिल्लियम अंजू मक्कलम, इंजानकद्दाई मात्वाम, इंजांकद्दाई मात्वाम यासारख्या यशस्वी चित्रपटांसह तिची अभिनेता इनोसेंटसोबतची जोडी प्रेक्षकांमध्ये प्रचंड लोकप्रिय होती. या काळात, तिने कट्टुकुथिरा (१९९०), सन्मानसुल्लावर्क्कू समाधानम (१९८६), पोन्न मुट्टीदुन्ना थारावू (१९८८), कोट्टायम कुंजाचन (१९९०), वदाक्कुनोक्कियंतरम (१९८९), दशारात्ना (१९८९), इंशारात्ना (१९८९), सनमानसुल्लावर्क्कू समाधानम (१९८६), यासह अनेक समीक्षकांनी प्रशंसित भूमिका केल्या . तिचे पती भरतन दिग्दर्शित अमरम (१९९१) मधील तिच्या अभिनयासाठी तिला सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्रीचा राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार मिळाला.[११][१२]

१९९८ मध्ये, जेव्हा तिचे पती भरतन यांचे निधन झाले, तेव्हा तिने काही महिन्यांसाठी ब्रेक घेतला, परंतु सत्यन अंतिकक्कड दिग्दर्शित वींदुम चिला वीतुकारींगल (१९९९) मध्ये प्रशंसित अभिनयासह ती परतली. त्यानंतर ललिताने शांतम (२०००), लाईफ इज ब्युटीफुल (२०००) आणि वल्कन्नडी (२००२) मध्ये उल्लेखनीय भूमिका केल्या. जयराज दिग्दर्शित शांतम (२०००) मधील तिच्या भूमिकेसाठी तिला सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्रीचा दुसरा राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार मिळाला.[]

वैयक्तिक जीवन आणि मृत्यू

[संपादन]

ललिताला एक मुलगी श्रीकुट्टी आणि एक मुलगा सिद्धार्थ होता ज्याने कमल दिग्दर्शित नम्मल चित्रपटातून अभिनेता म्हणून पदार्पण केले. अभिनयातील एका छोट्या कारकिर्दीनंतर, त्यांनी चित्रपट दिग्दर्शनाचे काम निवडले. २०१२ मध्ये, त्यांनी निद्रा या चित्रपटाद्वारे दिग्दर्शनात पदार्पण केले, जो १९८४ मध्ये त्यांच्या वडिलांनी लिहिलेल्या आणि दिग्दर्शित केलेल्या त्याच शीर्षकाच्या चित्रपटाचा रिमेक आहे.[१३]

तिने कथा थुदारुम ( कथा सुरूच राहील ) नावाचे आत्मचरित्र प्रकाशित केले, ज्याला २०१३ मध्ये चेरुकाड पुरस्कार मिळाला.[१४]

ललिता यांचे २२ फेब्रुवारी २०२२ रोजी वयाच्या ७४ व्या वर्षी त्रिपुनीतूर येथे निधन झाले.[][] यकृताचा आजार आणि मधुमेहासह अनेक आरोग्य समस्यांमुळे तिला नोव्हेंबर २०२१ पासून रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते. तिचे पार्थिव वडक्कनचेरी येथील तिच्या घरी नेण्यात आले आणि पूर्ण राजकीय सन्मानाने अंत्यसंस्कार करण्यात आले.[१५]

संदर्भ

[संपादन]
  1. ^ "It was EMS who first called the actor 'Comrade Lalitha'". 23 February 2022.
  2. ^ "KERALA". 31 October 2023 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 10 September 2023 रोजी पाहिले.
  3. ^ "Did you know KPAC Lalitha's real name is Maheshwari Amma?". The Times of India. 12 May 2020. 17 May 2021 रोजी पाहिले.
  4. ^ a b "കെ.പി.എ.സി ലളിത അന്തരിച്ചു" [Salutations to KPAC Lalitha; The funeral will take place at 5 pm at her house in Wadakkanchery] (मल्याळम भाषेत). Mathrubhumi. 22 February 2022. 22 February 2022 रोजी पाहिले.
  5. ^ a b ലേഖകൻ, മാധ്യമം. "കെ.പി.എ.സി ലളിത അന്തരിച്ചു" [KPAC Lalitha passes away]. Madhyamam (Malayalam भाषेत). 22 February 2022 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. ^ a b c "LALITHA. (K.P.A.C.)". Association of Malayalam Movie Artists. 20 May 2020 रोजी पाहिले.
  7. ^ asianetnews (31 May 2012). ""KPAC Lalitha"-On Record 31, May 2012 Part 1". रोजी मूळ पानापासून संग्रहित2024-12-22. 2025-03-07 रोजी पाहिले – YouTube द्वारे.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  8. ^ [१] Archived 2008-05-07 at the Wayback Machine.
  9. ^ Staff Reporter (22 March 2016). "KPAC Lalitha opts out". The Hindu.
  10. ^ "KPAC Lalitha – Malayalam celebrities the stories and the gossips". Movies.deepthi.com. 18 November 2015 रोजी पाहिले.
  11. ^ "KPAC Lalitha draws flak". Deccan Chronicle. 16 October 2018.
  12. ^ "ITFOK". theatrefestivalkerala.com. 23 April 2020 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 26 February 2019 रोजी पाहिले.
  13. ^ "Sidharth Bharathan blessed with a baby girl: Here's the picture of the newborn". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). 22 February 2022 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Cherukad Award for KPSC Lalitha". Dcbooks.com. 19 November 2015 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 18 November 2015 रोजी पाहिले.
  15. ^ "KPAC Lalitha's mortal remains consigned to flames". OnManorama. 23 February 2022 रोजी पाहिले.