कच्छी घोडी नृत्य

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

कच्छी घोडी नृत्य, ज्याला कच्छी गोरी देखील म्हणतात, हे एक भारतीय लोकनृत्य आहे ज्याचा उगम राजस्थानच्या शेखावती प्रदेशात झाला. तेव्हापासून ते संपूर्ण देशात सादर केले गेले जाते.[१][२]

लोकनृत्य सादर करताना नर्तक

यामध्ये नर्तक हे घोड्याचे पोशाख परिधान करतात आणि मस्करीमध्ये भाग घेतात. तर एक गायक स्थानिक डाकुंबद्दल लोककथा कथन करतो. हे सामान्यतः लग्न समारंभांमध्ये वधूच्या पक्षाचे स्वागत आणि मनोरंजन करण्यासाठी आणि इतर सामाजिक कार्यक्रमांदरम्यान केले जाते. हे नृत्य सादर करणे हा काही लोकांचा व्यवसाय असतो.[३][४][५]

व्युत्पत्ती[संपादन]

दिल्लीच्या कनॉट प्लेस येथील एक कार्यक्रम,२०१९

हिंदीमध्ये कच्छीचे अनेक संभाव्य अर्थ आहेत, त्यापैकी दोन म्हणजे "डायपर" आणि "कच्छ प्रदेशातील किंवा संबंधित".[६] घोडी म्हणजे घोडी हा प्राणी. एकत्रितपणे, कच्छी घोडी हा शब्द नर्तकाच्या कमरेभोवती परिधान केलेल्या नकली घोड्याच्या पोशाखाचा संदर्भ देतो.

राजस्थान येथील एक कार्यक्रम, २०१७

स्वरूप[संपादन]

कच्छी घोडीमध्ये नर्तक, गायक आणि संगीतकार यांच्या एकत्रित कामगिरीचा समावेश असतो. राजस्थानमध्ये कुर्ता आणि पगडी घातलेल्या पुरुषांद्वारे नृत्य, घोड्याच्या नकली पोशाखासह केले जाते. पोशाखाचे कवच बांबूच्या चौकटीने आधार दिलेल्या घोड्यासारखे दिसते.[७] नंतर ते चमकदार रंगीत कापडाने झाकले जाते, ज्याला शिशा म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या आरशाच्या कामाने डिझाइन केलेले असते. डमी घोड्याला पाय नसतात. त्याऐवजी, नर्तकाच्या कमरेभोवती फॅब्रिक बांधले जाते आणि त्याच्या पायांची संपूर्ण लांबी झाकली जाते. घोट्याभोवती, नर्तक भारतीय शास्त्रीय नर्तकांप्रमाणेच घुंगरू घालतात.[८]

दिल्लीतील कार्यक्रम
सादरीकरण करताना कलाकार

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "राजस्थान के कच्ची घोड़ी नृत्य ने सबको बनाया दीवाना, झूम उठे बच्चे और बुजुर्ग". ETV Bharat News. 2022-02-28 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Litigation takes its toll on Kala Ghoda Arts Festival street acts". www.dnaindia.com. 2022-02-28 रोजी पाहिले.
  3. ^ "Watch Kachhi Ghodi dance wins the hearts of the audience | Entertainment - Times of India Videos". m.timesofindia.com (इंग्रजी भाषेत). 2022-02-28 रोजी पाहिले.
  4. ^ "कच्ची घोड़ी के दीवाने हुए पर्यटक". Amar Ujala (हिंदी भाषेत). 2022-02-28 रोजी पाहिले.
  5. ^ "Kachchhi Ghodi Dance of Rajasthan - IHPL". www.indianholiday.com (इंग्रजी भाषेत). 2022-02-28 रोजी पाहिले.
  6. ^ "कच्छी (Kachchhi) meaning in English - कच्छी मीनिंग - Translation". dict.hinkhoj.com. 2022-02-28 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Kachhi Ghodi Dance". Indian Classical Folk & Tribal Dance (इंग्रजी भाषेत). 2012-03-15. 2022-02-28 रोजी पाहिले.
  8. ^ Gupta, Dr Mohan Lal (2015-04-11). Eco-Culture of Rajasthan: राजस्थान की पर्यावरणीय संस्कृति (हिंदी भाषेत). Microsoft.