अल्व्हेलो तालू व्यंजन
 | या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
ध्वन्यात्मक मध्ये, alveolo-palatal (किंवा alveopalatal ) व्यंजन, काहीवेळा पूर्व-तालासंबंधी व्यंजनांचे समानार्थी, कोरोनल आणि पृष्ठीय व्यंजनांमधील उच्चारात मध्यवर्ती असतात, किंवा ज्यामध्ये एकाचवेळी अल्व्होलर आणि पॅलॅटल आर्टिक्युलेशन असते. अधिकृत IPA चार्टमध्ये, alveolo-palatals retroflex आणि palatal व्यंजनांमध्ये दिसतील परंतु "जागेच्या कमतरतेसाठी". [१] लॅडफॉगेड आणि मॅडिसन अल्व्हेलो-पॅलॅटल्सचे पॅलेटालाइज्ड पोस्टलव्होलर्स ( पॅलेटो- अल्व्होलर्स) म्हणून वैशिष्ट्यीकृत करतात, जी अल्व्होलर रिजच्या मागे जीभच्या ब्लेडसह आणि टाळूच्या दिशेने उंचावलेल्या जिभेचे शरीर, तर एसलिंग त्यांचे वर्णन प्रगत पॅलाटल्स म्हणून करतात ( प्री-पॅलॅटल्स), पृष्ठीय व्यंजनांचा सर्वात दूरचा पुढचा भाग, जीभच्या मुख्य भागासह अल्व्होलर रिजच्या जवळ येतो. [१] ही वर्णने मूलत: समतुल्य आहेत, कारण संपर्कामध्ये जीभचे ब्लेड आणि शरीर (परंतु टीप नाही) दोन्ही समाविष्ट आहेत (उजवीकडे योजनाबद्ध पहा). ते इतके समोर आहेत की फ्रिकेटिव्ह आणि एफ्रिकेट्स सिबिलंट आहेत, पृष्ठीय व्यंजनांमधील एकमेव सिबिलंट आहेत.
डॅनियल रेकासेन्सच्या मते, alveolo-palatal व्यंजने एकाचवेळी बंद होणे किंवा alveolar आणि palatal zones येथे एक प्राथमिक आर्टिक्युलेटर असलेल्या ब्लेड आणि जीभ डोर्समचा समावेश असलेल्या संकुचिततेद्वारे साकार होतात. त्यांच्या अभिव्यक्तीच्या ठिकाणी पोस्टलव्होलर झोन आणि प्रीपॅलेटचा समावेश असू शकतो, परंतु समोरील अल्व्होलर झोन आणि मागील टाळूच्या पृष्ठभागाच्या दिशेने पसरलेला एक मोठा संपर्क क्षेत्र देखील असू शकतो. जिभेचे टोक खालच्या दिशेने वाकलेले असते आणि या व्यंजनांच्या निर्मिती दरम्यान जिभेचे डोर्सम वर आणि समोर केले जाते. [२]
सिबिलंट्स
[संपादन]अल्व्हेलो-पॅलॅटल सिबिलंट्स बहुतेकदा मँडरीन, हक्का आणि वू सारख्या चिनी भाषांमध्ये तसेच इतर पूर्व आशियाई भाषा जसे की जपानी आणि कोरियन, तिबेट -बर्मन जसे की तिबेटी आणि बर्मी तसेच थाई सारख्या ताई भाषांमध्ये वापरले जातात., लाओ, शान आणि झुआंग . पॉलिश, रशियन आणि सर्बो-क्रोएशियन आणि अब्खाझ आणि उबिख सारख्या वायव्य कॉकेशियन भाषांसारख्या अनेक स्लाव्हिक भाषांमध्ये अल्व्हेलो-पॅलॅटल सिबिलंट्स देखील एक वैशिष्ट्य आहे. आंतरराष्ट्रीय ध्वन्यात्मक वर्णमालामध्ये समाविष्ट केलेले अल्व्हेलो-पॅलॅटल व्यंजन आहेत:
| IPA | वर्णन | उदाहरण | |||
|---|---|---|---|---|---|
| इंग्रजी | ऑर्थोग्राफी | IPA | अर्थ | ||
| ɕ | व्हॉइसलेस अल्व्हेलो-पॅलॅटल सिबिलंट | मंदारिन | 小( x iǎo) | [ ɕ iɑu˨˩˦] | लहान |
| ʑ | आवाजयुक्त अल्व्हेलो-पॅलॅटल सिबिलंट | पोलिश | zi oło | [ ʑ ɔwɔ] | औषधी वनस्पती |
| t͡ɕ | व्हॉइसलेस अल्व्हेलो-पॅलॅटल एफ्रिकेट | सर्बो-क्रोएशियन | ku ć a / ку ћ а | [ku t͡ɕ a] | घर |
| d͡ʑ | आवाज दिला alveolo-palatal affricate | जपानी | 地震( जे इशिन) | [ d͡ʑ iɕĩɴ] | भूकंप |
- ^ a b John Esling, 2010, "Phonetic Notation". In Hardcastle, Laver, & Gibbon, eds, The Handbook of Phonetic Sciences, p 693
- ^ Recasens, Daniel. "On the articulatory classification of (alveolo)palatal consonants". 26 October 2021 रोजी पाहिले.