अनोयारा खातून

**अनोयारा खातून**
	Indian children's rights activist
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
जन्म तारीख	इ.स. १९९६
नागरिकत्व	भारत;
पुरस्कार	नारी शक्ती पुरस्कार;
अधिकार नियंत्रण
	Q95981513;
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

अनोयारा खातून (जन्म: १९९६) ही एक भारतीय बाल हक्क कार्यकर्ती आहे. २०१७ मध्ये, वयाच्या २१ व्या वर्षी, पश्चिम बंगाल राज्यात बाल तस्करी आणि बालविवाहाविरुद्ध लढण्यात दिलेल्या योगदानाबद्दल तिला महिलांसाठीचा भारतातील सर्वोच्च नागरी पुरस्कार, नारीशक्ती पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

आयुष्य

अनोयाराचा जन्म १९९६ मध्ये पश्चिम बंगालमधील उत्तर २४ परगणा जिल्ह्यातील संदेशखली येथील छोटो असगरा गावात एका दारिद्रय रेषेखालील कुटुंबात झाला.^[१]^[२]^[३] लहान वयातच तिचे वडील वारले होते. वयाच्या बाराव्या वर्षी तिला नवी दिल्लीला नेण्यात आले जिथे ती बालमजूर बनून घरकाम करू लागली.^[१] ^[२] काही महिने घरकाम केल्यानंतर, एकदिवस तिथून ती पळून गेली आणि गावाकडे वापस परतली. परत आल्यावर तिला गावाकडील मुलांची अवस्था भयानक आणि विदारक दिसून आली.^[१]^[४] इथे लहान मुलांना जबरदस्तीने मजुरी करायला लावली जात होती. काहींना शहरांमध्ये तर काहींना सीमेपलीकडे बांगलादेशात नेण्यात येत होते. ^[३] बालमजुरी व्यतिरिक्त काही लेकरांचे बालविवाह लावण्यात येत होते. सभोवतालची ही परिस्थिती बदलण्याच्या उद्देशाने, ती धागगिया सोशल वेल्फेअर सोसायटी^[३] आणि सेव्ह द चिल्ड्रन यांच्या सोबत सामाजिक कार्य करू लागली. या संस्थांकडून तिला बाल हक्कांची संकल्पना समजली. सर्वसामान्य लोकांपर्यंत मोठ्या प्रमाणावर पोहोचण्यासाठी, स्वावलंबी गट तयार करण्याची प्रक्रिया सुरू केली. अल्पावधीतच अनोयाराने १८० तस्करी झालेल्या मुलांना त्यांच्या कुटुंबियां पर्यंत पुन्हा पोहोचण्यास मदत केली. यातून जवळजवळ तीन डझन बालविवाह थांबवले गेले, ८५ मुलांना बालमजुरीपासून वाचवले गेले आणि ४०० मुलांना शाळेत परत पाठवणे सुरू झाले.^[१]^[५]

२०११ मध्ये मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांनी तिचा सत्कार केला. २०१२ मध्ये, आंतरराष्ट्रीय बाल शांती पुरस्कारासाठी नामांकित झालेल्या तीन व्यक्तींपैकी एक अनोयारा होती.^[१] ८ मार्च २०१७ रोजी, आंतरराष्ट्रीय महिला दिनी, पश्चिम बंगाल राज्यात बाल तस्करी आणि बालविवाहाविरुद्ध लढण्यात दिलेल्या योगदानाबद्दल, अनोयारा खातून यांना २०१६ सालचा महिलांसाठीचा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार, नारीशक्ती पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.^[५]^[६] २०१५ आणि २०१६ मध्ये मुलांच्या हक्कांच्या समर्थक म्हणून अनोयारा खातून यांना संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेत सहभागी होण्यासाठी आमंत्रित करण्यात आले होते.^[१]^[७]

संदर्भ

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "Anoyara Khatun: The Child Crusader Against Exploitation of Children". Save the Children India (इंग्रजी भाषेत). 7 July 2014. 2020-06-01 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b Bhattacharya, Ravik (2017-03-10). "'Nari Shakti Puraskar' winner from Bengal waiting for over a year to get a house under Pradhan Mantri Awas Yojana". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 10 March 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2020-06-01 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b ^c Singh, G. (2017-06-01). "A child rights crusader". ROTARY NEWS (इंग्रजी भाषेत). 2020-06-01 रोजी पाहिले.
^ Bhalla, Nita (8 March 2017). "India honors former child maid who saved hundreds of others". Thomson Reuters Foundation. 8 March 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2020-06-01 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b "Indian government confers Child Champion Anoyara Khatun with 'Nari- Shakti Puraskar'". Save the Children India (इंग्रजी भाषेत). 16 March 2017. 21 September 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2020-06-01 रोजी पाहिले.
^ Chatterjee, Chandreyee (11 March 2017). "Girl champ & her fans". Telegraph India (इंग्रजी भाषेत). 2020-06-01 रोजी पाहिले.
^ "Young Indian displays girl power, fighting against trafficking". UN News (इंग्रजी भाषेत). 2016-10-11. 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[:0-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "Anoyara Khatun: The Child Crusader Against Exploitation of Children". Save the Children India (इंग्रजी भाषेत). 7 July 2014. 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[:1-2] Bhattacharya, Ravik (2017-03-10). "'Nari Shakti Puraskar' winner from Bengal waiting for over a year to get a house under Pradhan Mantri Awas Yojana". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 10 March 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[:2-3] Singh, G. (2017-06-01). "A child rights crusader". ROTARY NEWS (इंग्रजी भाषेत). 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[4] Bhalla, Nita (8 March 2017). "India honors former child maid who saved hundreds of others". Thomson Reuters Foundation. 8 March 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[:3-5] "Indian government confers Child Champion Anoyara Khatun with 'Nari- Shakti Puraskar'". Save the Children India (इंग्रजी भाषेत). 16 March 2017. 21 September 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[6] Chatterjee, Chandreyee (11 March 2017). "Girl champ & her fans". Telegraph India (इंग्रजी भाषेत). 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[7] "Young Indian displays girl power, fighting against trafficking". UN News (इंग्रजी भाषेत). 2016-10-11. 2020-06-01 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

ब च सं नारी शक्ती पुरस्कार विजेते
१९९९	के.व्ही. राबिया चिन्ना पिल्लई किंकरी देवी
२०१३	मानसी प्रधान एम वेंकय्या बीना शेठ लष्करी टी. राधा के.प्रशांती वर्तिका नंदा सीमा साखरे
२०१४	रश्मी आनंद नंदिता कृष्णा लक्ष्मी गौतम नेहा किरपाल लतिका ठुकराल साईलक्ष्मी बालीजेपल्ली पी. कौसल्या स्वराज विद्वान
२०१५	लुसी कुरियन सौरभ सुमन बसंती देवी (पर्यावरणतज्ज्ञ) सुपर्णा बक्षी गांगुली मीना शर्मा प्रिती पाटकर उत्तरा पडवार पोलूमती विजया निर्मला वासु प्रिमलानी सुजाता साहू ज्योती म्हापसेकर सुमिता घोष अंजली शर्मा (पशु प्रेमी) कृष्णा यादव शकुंतला मजुमदार
२०१६	राजस्थान छांव फाउंडेशन मिझो हमेईछे इन्सुइहखावम पॉल साधना महिला संघ शिक्षित रोजगार केंद्र प्रबंधक समिती त्रिपुनिथुरा कथकली केंद्रम लेडीज टृप अमृता पाटील अमला अक्किनेनी अनत्ता सोनी अनोयारा खातून बी. कोदैनायगी बानो हरालू दीपा माथुर दिव्या रावत इल्से कोहलर-रोलेफसन जानकी वसंत कल्पना शंकर कल्याणी बालकृष्णन मुमताज काझी नंदिता शाह पल्लवी फौजदार पामेला मल्होत्रा कमर डागर रीमा साठे रिंग्युइचोन वशुम संगीता अय्यर स्मिता तंडी सुमित्रा हजारिका सुनीता सिंग चोकन सुभा वारियर तियासा अध्या व्ही. नानम्मल झुबोनी हुम्त्सो
२०१७	गार्गी गुप्ता सिंधुताई सपकाळ गौरी मौलेखी नाविका सागर परिक्रमा मालविका अय्यर रेवन्ना उमादेवी नागराज थिनलास कोरोल एस्. शीवा सत्या भारती कश्यप बेटी जिंदाबाद बेकरी मित्तल पटेल साबरमती जयम्मा बंडारी K. Syamalakumari वनस्त्री Lizymol Philipose Pamadykandathil चिरोम इंदिरा उर्मिला आपटे दीपिका कुंडाजी पूर्णिमा देवी बर्मन अनिता भारद्वाज अंबिका बेरी पुष्पा गिरिमाजी अवनी श्रुजन सी.के. दुर्गा रेखा मिश्रा मेहवीश मुश्ताक करूणा सोसायटी फॉर अनिमल्स ॲण्ड नेचर वन स्टॉप सेंटर, रायपूर मिलेट नेटवर्क ऑफ इंडिया पंजाब मधु जैन जेटसन पेमा एम. एस्. सुनिल शीला बालाजी अनुराधा कृष्णमूर्ती आणि नम्रता सुंदरेसन गीता मित्तल
२०१८	ए. सीमा अंशु खन्ना अनु मल्होत्रा अनुराधा नाईक चेतना गाला सिन्हा दर्शना गुप्ता देवकी अम्मा दिदी कॉन्ट्रॅक्टर गौरी कामाकाशी हेकानी जखालू इप्सिता बिस्वास इति त्यागी कागनपल्ली राधा देवी कल्पना सरोज ललिता वकील माधुरी बडथवाल मंजू मणीकुट्टन मीनाक्षी पाहुजा मिनी वासुदेवन मुनुस्वामी शांती नीलम शर्मा नोमिता कामदार पमेला चॅटर्जी प्रज्ञा प्रसून प्रियंवदा सिंग एन.एम. पुष्पा राहीबाई पोपेरे रजनी रजक रेशमा निलोफर नाहा रिया मजुमदार सिंघल रुमा देवी सीमा मेहता सीमा राव शिवानी वर्मा स्मृती मोरर्का स्नेहलता नाथ सोनिया जब्बार सुजाता मोहन (डॉक्टर) सुनीता देवी ट्विंकल कालिया उर्मी बसू वन स्टॉप सेंटर, रायपूर कसाब-कच्छ क्राफ्टस्वूमन प्रोड्यूसर कंपनी लि. सोशल वेलफेयर ॲण्ड न्यूट्रीशनल मील प्रोग्राम डिपार्टमेंट, तमिलनाडू
२०१९	आरिफा जान अवनी चतुर्वेदी भागीरथी अम्मा भावना कंठ बीना देवी चामी मुर्मू कलावती देवी कार्त्यायनी अम्मा कौशिकी चक्रवर्ती मोहना सिंग निलझा वांगमो पदला भुदेवी रश्मी उर्ध्वरेषे मान कौर ताशी आणि नुंगशी मलिक
२०२०	अनिता गुप्ता उशाबेन दिनेशभाई वसावा नासिरा अख्तर संध्या धर निवृत्ती राय टिफनी ब्रार पद्मा यांगचान जोधैया बाई बेग सायली नंदकिशोर आगवणे वनिता बोराडे मीरा ठाकूर जया मुत्थू, तेजम्मा (एकत्रित) एला लोध आरती राणा
२०२१	सतूपती प्रसन्ना श्री तागे रीता मधुलिका रामटेके निरंजनाबेन कलार्थी पूजा शर्मा अंशुल मल्होत्रा शोभा गस्ती राधिका मेनन कमल कुंभार श्रुती मोहपात्रा बातूल बेगम थारा रंगास्वामी नीरजा माधव नीना गुप्ता (गणितज्ञ)