स्मिता पाटीलच्या चित्रपटांंची यादी
स्मिता पाटील हिच्या चित्रपटांंची यादी खाली दिली आहे. स्मिता पाटील (१७ ऑक्टोबर १९५५ - १३ डिसेंबर १९८६) [१][२][३] ही चित्रपट, दूरचित्रवाणी आणि नाट्यक्षेत्रातील एक भारतीय अभिनेत्री होती. तिच्या काळातील सर्वोत्कृष्ट रंगमंचावरील आणि चित्रपटांमधील अभिनेत्रींपैकी एक म्हणून ओळखल्या जाणारी आणि आतापर्यंतच्या सर्वोत्कृष्ट चित्रपट अभिनेत्रींपैकी एक असलेल्या[४] स्मिताने तिच्या जेमतेम एक दशकभराच्या कारकिर्दीत ८० हून अधिक[५] हिंदी, बंगाली, मराठी, गुजराती, मल्याळम आणि कन्नड चित्रपटांमध्ये काम केले होते.[६]
तिच्या कारकिर्दीत तिला दोन राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार आणि एक फिल्मफेअर पुरस्कार मिळाला. १९८५ मध्ये ती पद्मश्री या भारताच्या चौथ्या सर्वोच्च नागरी सन्मानाची प्राप्तकर्ती होती. तिने श्याम बेनेगल यांच्या[७] चरणदास चोर (१९७५) चित्रपटातून पदार्पण केले होते.[८] स्मिता ही त्यावेळीस्मिता ही त्यावेळी भारतीय सिनेमातील नवीन प्रवाहाची चळवळ असलेल्या समांतर सिनेमाची एक आघाडीची अभिनेत्री बनली. तरीही तिच्या संपूर्ण कारकिर्दीत अनेक मुख्य प्रवाहातील चित्रपटांमध्ये देखील दिसली.[९]
तिच्या अभिनयाची बऱ्याच वेळा प्रशंसा झाली आणि तिच्या सर्वात उल्लेखनीय भूमिकांमध्ये मंथन (1977),[१०] [११] भूमिका (1977), [१०] [११] जैत रे जैत (1978), गमन (1978), आक्रोश (1980) चक्र (1981), नमक हलाल (1982), बाजार (1982), उंबरठा (1982), शक्ती (1982), अर्थ (1982), अर्ध सत्य (1983), मंडी (1983), आज की आवाज (1984), चिदंबरम (1985), मिर्च मसाला (1985), अमृत (1986) आणि वारिस (1988) [१२] [१०] [९] या चित्रपटांचा समावेश होतो.
अभिनयाव्यतिरिक्त स्मिता ही सक्रिय स्त्रीवादी आणि मुंबईतील महिला केंद्राची सदस्या होती. महिलांच्या समस्यांच्या प्रगतीसाठी ती मनापासून वचनबद्ध होती आणि पारंपारिक भारतीय समाजातील महिलांची भूमिका, त्यांची लैंगिकता आणि शहरी वातावरणात मध्यमवर्गीय महिलांना तोंड देत असलेल्या बदलांचा शोध घेणाऱ्या चित्रपटांमधून तिने काम केले. [१३]
स्मिता पाटीलचा विवाह अभिनेता राज बब्बरशी झाला होता. १३ डिसेंबर १९८६ रोजी वयाच्या ३१ व्या वर्षी बाळंतपणाच्या गुंतागुंतीमुळे तिचा मृत्यू झाला. तिच्या मृत्यूनंतर तिचे दहाहून अधिक चित्रपट प्रदर्शित झाले. तिचा मुलगा प्रतीक बब्बर हा चित्रपट अभिनेता आहे ज्याने २००८ मध्ये पदार्पण केले.
स्मिता पाटील हिने अभिनय केलेल्या चित्रपटांच्या यादी खाली दिली आहे.
चित्रपटांंची यादी[संपादन]
| वर्ष | शीर्षक | भूमिका | नोंंदी |
|---|---|---|---|
| 1974 | राजा शिवछत्रपती | सईबाई | हिंदी/मराठी |
| 1975 | सामना [२] | कमली | मराठी चित्रपट |
| निशांत (रात्रीचा शेवट) | रुक्मिणी [८] | ||
| चरणदास चोर | राजकुमारी | ||
| 1976 | मंथन [२] | बिंदू | |
| 1977 | भूमिका [२] [१४] | उषा/उर्वशी दळवी | सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीसाठी राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार नामांकित- फिल्मफेअर सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्री पुरस्कार |
| साळ सोळवण चडया | पिंकी | पंजाबी चित्रपट | |
| जैत रे जैत | चिंधी | मराठी चित्रपट | |
| 1978 | कोंडुरा / अनुग्रहम | पार्वती | हिंदी / तेलुगु चित्रपट |
| गमन | खैरून हुसेन | ||
| अनुग्रह | |||
| 1980 | सर्वसाक्षी | सुजाता | मराठी चित्रपट |
| नक्षलवादी | अजिता | ||
| सपने आपले | |||
| अल्बर्ट पिंटो को गुस्सा क्यों आता है | जोन | ||
| आक्रोश | नागी लहान्या | ||
| अन्वेषाने | रेवती | कन्नड चित्रपट | |
| 1981 | भवानी भवाई [१] | उजान | गुजराती चित्रपट |
| चक्र | अम्मा | सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीसाठी राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार फिल्मफेर सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा पुरस्कार | |
| तजुरबा | पिंकी | ||
| सद्गती | झुरिया | टीव्ही चित्रपट | |
| अकलेर संधाने | स्वतः | बंगाली चित्रपट | |
| 1982 | नमक हलाल | पूनम | हिंदी |
| बाजार | नजमा | नामांकित- फिल्मफेर सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्री पुरस्कार | |
| बदले की आग | बिजली | ||
| दिल-ए-नादान | शीला | ||
| शक्ती | रोमा देवी | ||
| अर्थ | कविता सन्याल | नामांकित- फिल्मफेअर सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्री पुरस्कार | |
| उंबरठा [१] [२] | सुलभा महाजन | मराठी चित्रपट, हिंदीत सुभा म्हणून डब केलेला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीसाठी मराठी राज्य चित्रपत पुरस्कार | |
| सितम | मीनाक्षी | ||
| दर्द का रिश्ता | अनुराधा डॉ | ||
| भीगी पालकीं | शांती | ||
| नसीब नी बलिहारी | गुजराती चित्रपट | ||
| 1983 | चाटपाटी | चटपटे | |
| घुंगरू | केसरबाई | ||
| कयामत | शशी | ||
| अर्ध सत्य [२] [१४] | ज्योत्स्ना गोखले | ||
| मंडी | झीनत [८] | नामांकित- फिल्मफेर सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्री पुरस्कार | |
| हादसा | आशा | ||
| अन्वेषाने | रेवती | ||
| 1984 | फरिश्ता | काशीबाई | |
| शराबी | "जहाँ चार यार मिल जाए" या गाण्यात पाहुण्यांची भूमिका | ||
| हम दो हमारे दो | |||
| आज की आवाज | रजनी देशमुख | नामांकित- फिल्मफेर सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्री पुरस्कार | |
| रावण | गंगा | ||
| पेट प्यार और पाप | |||
| कसम पेडा करना वाले की | आरती | ||
| तरंग [२] | जानकी | ||
| शपथ | शांती | ||
| मेरा दोस्त मेरा दुष्मन | लाली | ||
| कानून मेरी मुठ्ठी में | |||
| गिद्ध | हनुमी | ||
| आनंद और आनंद | किरण | ||
| 1985 | जवाब | रजनी / राधा गुप्ता / फ्रेडी मार्टिस / सलमा हुसेन | |
| गुलामी | सुमित्रा सुलतान सिंग | ||
| मेरा घर माझे बच्चे | गीता भार्गव | ||
| आखीर क्यों? | निशा | ||
| चिदंबरम [२] | शिवगामी | मल्याळम चित्रपट | |
| 1986 | सूत्रधार | प्रेरणा | |
| कांच की दीवार | निशा | ||
| दिलवाला | सुमित्रा देवी | ||
| आप के साथ | गंगा | ||
| मिर्च मसाला | सोनबाई | ||
| अमृत | कमला श्रीवास्तव | ||
| तीसरा किनारा | |||
| अनोखा रिश्ता | मिस पद्मा कपूर | ||
| दहलीज | सुखबीर कौर | ||
| मेरे साथ चल | गीता | ||
| अंगारे | आरती वर्मा |
संदर्भ[संपादन]
- ^ a b c Subodh Kapoor (1 July 2002). The Indian Encyclopaedia: Biographical, Historical, Religious, Administrative, Ethnological, Commercial and Scientific. Indo-Pak War-Kamla Karri. Cosmo Publication. pp. 6699–. ISBN 978-81-7755-257-7. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e f g h Annette Kuhn (1990). The Women's Companion to International Film. University of California Press. pp. 310–. ISBN 978-0-520-08879-5. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ Andrew Robinson (1989). Satyajit Ray: The Inner Eye. University of California Press. pp. 258–. ISBN 978-0-520-06946-6. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ Lahiri, Monojit (20 December 2002). "A blazing talent remembered". The Hindu. Archived from the original on 3 October 2003. 1 February 2011 रोजी पाहिले.
- ^ D. Sharma (1 January 2004). Mass Communication : Theory & Practice In The 21St Century. Deep & Deep Publications. p. 298. ISBN 978-81-7629-507-9. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ Gulzar; Nihalani, Govind; Chatterji, Saibal (2003). Encyclopaedia of Hindi Cinema. Popular Prakashan. p. 601. ISBN 81-7991-066-0.
- ^ Si. Vi Subbārāvu (2007). Hyderabad: the social context of industrialisation, 1875–1948. Orient Blackswan. pp. 82–. ISBN 978-81-250-1608-3. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ a b c William van der Heide (12 June 2006). Bollywood Babylon: Interviews with Shyam Benegal. Berg. pp. 208–. ISBN 978-1-84520-405-1. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ a b Lahiri, Monojit (20 December 2002). "A blazing talent remembered". The Hindu. Archived from the original on 3 October 2003. 1 February 2011 रोजी पाहिले.
- ^ a b c Subodh Kapoor (1 July 2002). The Indian Encyclopaedia: Biographical, Historical, Religious, Administrative, Ethnological, Commercial and Scientific. Indo-Pak War-Kamla Karri. Cosmo Publication. pp. 6699–. ISBN 978-81-7755-257-7. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ a b William van der Heide (12 June 2006). Bollywood Babylon: Interviews with Shyam Benegal. Berg. pp. 208–. ISBN 978-1-84520-405-1. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ Hena Naqvi (1 January 2007). Journalism And Mass Communication. Upkar Prakashan. pp. 202–. ISBN 978-81-7482-108-9. 29 December 2012 रोजी पाहिले.
- ^ "Reminiscing Smita Patil". Archived from the original on 14 August 2007. 14 August 2007 रोजी पाहिले. "Reminiscing About Smita Patil"
- ^ a b Anwar Huda (1 January 2004). Art And Science Of Cinema. Atlantic Publishers & Dist. pp. 52–. ISBN 978-81-269-0348-1. 29 December 2012 रोजी पाहिले.