अँटेफिक्स

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(अ‍ॅन्टीफिक्स या पानावरून पुनर्निर्देशित)

एक अ‍ॅन्टीफिक्स (पासून लॅटिन अँटेफिगेरे, लवकर बांधणे) हा एक उभा ब्लॉक असतो जो तिरप्या छपराला बंदिस्त करतो. हा इतर घटकांपासून छपराच्या सांध्याचे संरक्षण करण्यासाठी देखील कार्य करतो. भव्य इमारतींमध्ये, प्रत्येक दगडाच्या ॲन्टेफिक्स छानपणे कोरलेला असतो. यावर बहुतेकदा पानांची छान नक्षिकाम दिसून येते.[१]. थोड्या छोट्या इमारतींमध्ये सिरेमिक ॲन्टेफिक्स, सामान्यत: टेराकोटापासून बनवलेले दिसून येतात. खासकरून रोमन काळामध्ये ॲन्टेफिक्समध्ये मानव, पौराणिक प्राणी किंवा ज्योतिषशास्त्राच्या मूर्तींच्या डोक्यांसह सजवल्या जात होत्या. मंदिराच्या छतावर, मानेड आणि सॅटीर अनेकदा बदलले जात असत. भयानक डोळे आणि तीक्ष्ण दात असलेले गॉरगॉनच्या भीतीदायक मूर्त्या लावून वाईट प्रवृत्तींना दूर ठेवण्याचे प्रयोजन असायचे. ऑगस्टन काळातल्या रोमन उदाहरणामध्ये दोन बिली बकऱ्यांचे डोके दाखवले जात असत. मकर राशीला सम्राट ऑगस्टस या नक्षत्राने आपले स्वतः चे भाग्यवान चिन्ह मानले होते. त्याकाळात नाणी व सैनिकी मानदंडांवर याच्या ठस्याला इम्पीरियल रोममध्ये विशेष महत्त्व प्राप्त झाले असावे.[२] त्यावेळच्या खाजगी घरांसह अनेक मोठ्या इमारतींवर हे सापडत होते. ग्रीस आणि एटूरिया या दोन्ही देशांतील संग्रहालयातील संग्रहात सर्वात जुनी उदाहरणे इ.स.पू. ७ व्या शतकातील आहेत.

रोममधील व्हिला जिउलियाच्या बागेत राष्ट्रीय एट्रस्कॅन म्युझियम आहे. हे एका एट्रस्कॅन मंदिराची पुनर्बांधणी आहे जे १८८९ ते १८९० दरम्यान अलाटरीत सापडलेल्या अवशेषांच्या आधारावर बांधलेले आहे. येथील तिरपे छप्पर ॲन्टेफिक्ससह रेखाटले आहे.

उत्पत्ती[संपादन]

अ‍ॅन्टीफिक्स हा शब्द लॅटिन अँटेफिक्सा कडून आणि अँटेफिक्सस अशा शब्दातून आला असावा.[३]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ साचा:Cite EB1911
  2. ^ "The Met 150 Digital Collections". Metropolitan Museum of Art. The Metropolitan Museum of Art. 27 June 2020 रोजी पाहिले.
  3. ^ "antefix" – The Free Dictionary द्वारे.