बराक व्हॅली

बराक व्हॅली हे आसाममधील भारतीय राज्याच्या दक्षिणेकडील प्रदेशात आहे. बरक नदीच्या नावामुळे या प्रदेशाला बराक व्हॅली असे नाव पडले. बराक व्हॅलीमध्ये मुख्यतः आसाम राज्याचे तीन प्रशासकीय जिल्हे आहेत - कचर, करीमगंज आणि हेलकंडी. या तीन जिल्ह्यांपैकी, कचर आणि हेलकंडी ब्रिटिश साम्राज्यापूर्वी काचरी साम्राज्याशी संबंधित होते तर करीमगंज हे आसाममधील सिल्हा जिल्हेचे होते. १९४७ नंतर करीमगंज सिलेतून वेगळे झाले; उर्वरित सिल्हेत पूर्वेकडील पाकिस्तान (आता बांगलादेश) आणि करीमगंज या भारताच्या अंतर्गत येत होते.

व्युत्पत्तिशास्त्र

"बराक" हे नाव दिमासा शब्द 'ब्रॅ' आणि 'क्रो' शब्दांतून आले आहे. 'ब्रॅ' याचा अर्थ विभाजन आणि क्रो अप्पर भाग / प्रवाह होय. बराक नदी करीमगंज जिल्ह्यातील हरितिकारजवळ सुम्मा नदी आणि कुशीयारा नदीवर विभागली जाते. या नदीच्या वरच्या दिशेने स्थानिक दिमासा लोकांनी ब्रॅक्रो म्हटले होते. बऱ्याच वर्षांपासून ब्रॅको बराकमध्ये रूपांतरित झाले.

लोकसंख्या

धर्म

या भागातील मुख्य समुदाय बंगाली हिंदू आणि मुसलमान आहेत जे बहुसंख्य आहेत आणि ते बंगाली भाषा बोलतात. इतर समुदायांमध्ये गुरखा, बिहारिस, नागस, खासी, कोच राजबोन्शी, मणिपुरी, मारवारी आणि पंजाबी लोकांचा समावेश आहे. बराक व्हॅलीमध्ये हिंदू धर्म बहुसंख्य आहे. २०११ च्या मतानुसार, व्हॅली लोकसंख्येची धार्मिक रचना खालीलप्रमाणे आहे: हिंदू ५०.१% (१,८१२,१४१), मुसलमान ४८.१% (१,७४४,९५८), ख्रिश्चन १.६% (५८,६७५) आणि इतर ००.२%. कचर जिल्ह्यात हिंदू बहुसंख्य आहेत (५९.८३%), तर मुसलमान हेलाकंदी जिल्ह्यात (६०.३१%) आणि करीमगंज जिल्ह्यात (५६.२६%) बहुसंख्य आहेत.

इतिहास

मुख्य लेख: कचरी साम्राज्य

हा प्रदेश मूळतः त्रिपुरा साम्राज्याचा भाग आहे. १५६२ मध्ये चिलेराई यांनी कचर प्रदेशाला कोच साम्राज्याला जोडले आणि त्याचे अर्ध भाऊ कमलनारायण यांनी प्रशासित केले. नारायण यांच्या मृत्यूनंतर, ज्या राज्याला खसपूरचा राजा म्हणून संबोधण्यात आले, ते स्वतंत्र झाले आणि कमलनारायण वंशजांनी त्याचे राज्य केले. १७ व्या शतकात, शेवटच्या कोच शासकांच्या मुलीने काचरी साम्राज्याचा राजाशी विवाह केला आणि खसपूरचा राज्य कचरी शासकांच्या हाती गेला, ज्याने अखेरीस माईबांग ते खासपूर पर्यंत आपली राजधानी हलविली. १८ व्या शतकात, कच्छी राजा ने हेल कंदिलाकाचरी साम्राज्यात नेले.

काचरी साम्राज्य १८३२ मध्ये ब्रिटीश-भारतशी संलग्न करण्यात आले. जिल्ह्याचे मुख्यालय सिलचर होते. ब्रिटिश कंपन्यांनी या क्षेत्रातील खूप मोठी चाय बागांची (एकूण १५७) स्थापन केली आणि या भागातील सिलचर हे एक महत्त्वाचे केंद्र म्हणून उभारा. बीसवीं शतकाच्या सुरुवातीस सर्व आधुनिक क्षेत्रांना या प्रदेशात आणले गेले.

१९४७ मध्ये जेव्हा सिल्हात एक जनमत संग्रह करण्यात आला तेव्हा जिल्हा दोन विभागात विभागले गेले; करीमगंज म्हणून ओळखले जाणारे सिल्लेचा पूर्वी भाग भारत सोबतच राहिला तर दुसरा भाग पूर्वी पाकिस्तानमध्ये आला. भौगोलिकदृष्ट्या ही क्षेत्र बांग्लादेशासह आपल्या पश्चिमी सीमा वगळता तीनही बाजूंनी टेकड्यांनी घसरलेला आहे. बंगालीर इतिहासचे लेखक निहार रंजन राय यांचे म्हणणे आहे की "दक्षिण आसाम / पूर्वोत्तर बंगाल किंवा बराक व्हॅली बंगालच्या ग्रेटर सुरमा / मेघना व्हॅलीची संस्कृतीपासून प्रत्येक भौगोलिक परिस्थितीत विस्तार आहे."

आसामच्या सुरमा व्हॅली (आता अंशतः बांग्लादेशात) मुस्लिम-बहुसंख्य लोकसंख्या आहे. विभाजनच्या पूर्वार्धात, काँग्रेसने पूर्वीच्या काठासह तीव्र आंदोलन केले. सिलेक्ट जिल्हासाठी जनमत प्रस्तावित केले गेले. मुलुवी मजूमदार आणि बसंत कुमार दास (तत्कालीन आसामचे गृहमंत्री) यांच्यासह व्हॅलीमध्ये काँग्रेसचे आयोजन करून धर्मनिरपेक्षतेच्या आधारावर जनतेला शिक्षित करण्याच्या बैठकीस संबोधित करताना सर्वत्र प्रवास केला. २०  फेब्रुवारी १९४७ रोजी मुलुवी मजूमदार यांनी एका संमेलनाचे उद्घाटन केले - सिलचर येथे आसाम राष्ट्रवादी मुस्लिमांचे अधिवेशन. त्यानंतर ८  जून १९४७  रोजी सिलचर येथे एक मोठी बैठक आयोजित केली गेली. आसाममधील बराक व्हॅली क्षेत्र, विशेषतः करीमगंज यांना भारतामध्ये राखून ठेवले गेले. मजूमदार हे मुस्लिम-बहुसंख्य (सध्याचे करीमगंज जिल्हा) असूनही सिलेत (आता बांग्लादेशात) भारतासह राहिले आहेत याची खात्री करून रॅडक्लिफ आयोगापुढे विनंती केली होती.

बाराक व्हॅली मधील जिल्हा यादी

बाराक व्हॅलीमध्ये तीन जिल्हे आहेत.

• करीमगंज

• हेलकंडी

• कचर

मतदारसंघ

बाराक व्हॅलीमध्ये दोन लोकसभा जागा आहेत.

• करीमगंज (लोकसभा मतदारसंघ) 

• सिलचर (लोकसभा मतदारसंघ)

उल्लेखनीय लोक

• अब्दुल मटकाब मजूमदार

• अरुण कुमार चंदा

• मोईनुल होक चौधरी
• कर्णेंद्र भट्टाचार्जी, राज्यसभेचे माजी खासदार, भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
• देबजीत साहा (सिंगर अँड टेलिव्हिजन होस्ट)
• कबींद्र पुराकायस्थ (माजी लोकसभा सदस्य), भारतीय जनता पार्टी
• संतोष मोहन देव (लोकसभेचे माजी सदस्य), भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस, माजी केंद्रीय उद्योग मंत्री आणि सार्वजनिक उपक्रम केंद्रीय मंत्रिमंडळात
• दिलीप कुमार पॉल (आसाम विधानसभा उपसभापती), भारतीय जनता पार्टी
• प्रा. बी. बी. भट्टाचार्य (माजी कुलगुरू, जवाहरलाल नेहरू विद्यापीठ, नवी दिल्ली)
• सुष्मिता देव
• कालिक प्रसाद भट्टाचार्य, गायक