सिंधुघोष वर्गाच्या पाणबुड्या

सिंधुघोष वर्गाच्या पाणबुड्या भारतीय आरमाराच्या पाणबुड्यांपैकी एक प्रकारच्या पाणबुड्या आहेत. यांची रचना किलो वर्गाच्या पाणबुड्यांवर आधारित आहे. या डीझेल-विद्युच्चलित पाणबुड्या १९८६पासून आरमारी सेवेत आहेत.

या पाणबुड्या रोसोवूरुझेनी या रशियन कंपनीने भारतीय संरक्षण मंत्रालयाच्या आदेशानुसार बनविल्या. झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये बांधण्यात आलेल्या या पाणबुड्या प्रॉजेक्ट ८७७ या संकेतनावाखाली बनविण्यात आल्या. यांची साधारण क्षमता ३,००० टन असून या ३०० मीटर खोलपर्यंत बुडी मारू शकतात. पाण्याखाली १८ नॉटच्या वेगाने सरकू शकणाऱ्या या पाणबुड्या ५३ खलाशी व अधिकारी घेउन सतत ४५ दिवस पाण्याखाली एकांड्या मोहिमेवर राहू शकतात.

पाणबुड्या[संपादन]

यांची नावे संस्कृतमध्ये ठेवण्यात आलेली आहेत.

नाव	संकेत क्रमांक	कंत्राटदार	सेवासुरुवात	सद्यपरिस्थिती
आयएनएस सिंधुघोष	S55	सेव्हमाश, सेव्हेरोद्विन्स्क	एप्रिल ३०, इ.स. १९८६	२००२-२००५ दरम्यान झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये पुनर्बांधणी
आयएनएस सिंधुध्वज	S56	सेव्हमाश	जून १२, इ.स. १९८७
आयएनएस सिंधुराज	S57	सेव्हमाश	ऑक्टोबर २०, इ.स. १९८७	१९९९-२००१ दरम्यान झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये पुनर्बांधणी
आयएनएस सिंधुवीर	S58	सेव्हमाश	ऑगस्ट २६, इ.स. १९८८	१९९७-१९९९ दरम्यान झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये पुनर्बांधणी
आयएनएस सिंधुरत्न	S59	सेव्हमाश	डिसेंबर २२, इ.स. १९८८	२००१-२००३ दरम्यान झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये पुनर्बांधणी
आयएनएस सिंधुकेसरी	S60	सेव्हमाश	फेब्रुवारी १६, इ.स. १९८९	१९९९-२००१ दरम्यान झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये पुनर्बांधणी
आयएनएस सिंधुकीर्ती	S61	सेव्हमाश	जानेवारी ४, इ.स. १९९० 4 January 1990	विशाखापट्टणम येथे २००७पासून पुनर्बांधणी
आयएनएस सिंधुविजय	S62	सेव्हमाश	मार्च १८, इ.स. १९९१	२००५-२००७ दरम्यान झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये पुनर्बांधणी
आयएनएस सिंधुरक्षक	S63	सेव्हमाश	डिसेंबर २४, इ.स. १९९७	२०१०-२०१२ दरम्यान झ्वेझदोच्का गोदीमध्ये पुनर्बांधणी ऑगस्ट १४, इ.स. २०१३ रोजी मुंबईला असताना स्फोट होउन बुडाली
आयएनएस सिंधुशस्त्र	S65	सेव्हमाश	जुलै १९, इ.स. २०००

अपघात[संपादन]

जानेवारी १०, इ.स. २००८ रोजी सिंधुघोष आणि मालवाहू नौका एमव्ही लीड्स कॅसलची टक्कर झाली. सिंधुघोषच्या कॉनिंग टॉवरचे किरकोळ नुकसान झाले व त्यानंतर एक महिना दुरुस्तीत होती.^[१]

फेब्रुवारी २६, इ.स. २०१० रोजी सिंधुरक्षकमधील सदोष बॅटरीमुळे आग लागली व त्यात एक खलाशी मृत्यू पावला व इतर दोन जखमी झाले.^[२] ऑगस्ट १४, इ.स. २०१३ रोजी सिंधुघोषमध्ये स्फोट झाला व त्यानंतर मोठी आग लागली. यात अनेक खलाशी व अधिकारी मृत्यू पावल्याची भीती आहे. यानंतर सिंधुरक्षक बुडाली. ही पुन्हा वापरात येण्याची शक्यता नहिवत आहे.^[३] जवळच उभी असलेल्या सिंधुरत्नचेही त्यावेळी किरकोळ नुकसान झाले.