लीला गांधी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

 

लीला गांधी (जन्म १९६६) या एक भारतीय वंशाच्या साहित्यिक आणि सांस्कृतिक सिद्धांतकार आहेत. त्या उत्तर-वसाहत (पोस्ट कोलोनियल) सिद्धांतातील त्यांच्या कार्यासाठी प्रसिद्ध आहे.[१][२] त्या सध्या जॉन हॉक्स मानविकी आणि इंग्रजीच्या प्राध्यापक आहेत आणि ब्राउन युनिव्हर्सिटीच्या पेम्ब्रोक सेंटर फॉर टीचिंग अँड रिसर्च ऑन वुमनच्या संचालिका आहेत.[३][४][५] त्या महात्मा गांधींच्या पणतू आहेत.

लीला गांधींनी यापूर्वी शिकागो विद्यापीठ, ला ट्रोब विद्यापीठ आणि दिल्ली विद्यापीठात अध्यापन केले होते. त्या पोस्टकॉलोनिअल स्टडीज या शैक्षणिक जर्नलची संस्थापक सहसंपादीका आहेत. त्या पोस्टकॉलोनिअल टेक्स्ट या इलेक्ट्रॉनिक जर्नलच्या संपादकीय मंडळावर काम करतात. त्या कॉर्नेल युनिव्हर्सिटीच्या स्कूल ऑफ क्रिटिसिझम अँड थिअरीची वरिष्ठ फेलो आहे.[६]

प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण[संपादन]

लीला गांधींचा जन्म मुंबईत झाला होता. त्या दिवंगत भारतीय तत्त्वज्ञ रामचंद्र गांधी यांच्या कन्या आणि भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीचे नेते महात्मा गांधी यांच्या पणती आहेत.[७] महात्मा गांधींचे काही तत्वज्ञान (उदाहरणार्थ, अहिंसा आणि शाकाहार यांवर) आणि धोरणे आंतरराष्ट्रीय तसेच स्वदेशी स्त्रोतांनी प्रभावित होत्या. असे विश्लेषण त्यांनी मांडले आहे.[८] त्यांनी अंडर ग्रॅज्युएट पदवी हिंदू कॉलेज, दिल्लीमधून प्राप्त केली आणि डॉक्टरेट बलिओल कॉलेज, ऑक्सफर्डमधून केली होती.[९]

त्या सी. राजगोपालाचारी यांची पण नात आहेत. त्यांचे आजोबा देवदास गांधी हे महात्मा गांधींचे सर्वात धाकटे पुत्र होते आणि त्यांची आजी लक्ष्मी सी. राजगोपालाचारी यांची मुलगी होती.[<span title="This claim needs references to reliable sources. (June 2022)">संदर्भ हवा</span> ]

पुनरावलोकने आणि टीका[संपादन]

१९९८ मध्ये पोस्टकॉलोनिअल थिअरी: अ क्रिटिकल इंट्रोडक्शन या त्यांच्या पहिल्या पुस्तकाची प्रकाशन झाले. त्यानंतर लीला गांधींचे वर्णन "विस्तीर्ण दार्शनिक आणि बौद्धिक संदर्भाच्या दृष्टीने क्षेत्राचे मॅपिंग, उत्तर-वसाहतवादी सिद्धांत आणि पोस्टस्ट्रक्चरलिझम, पोस्टमॉडर्निझम, मार्क्सवाद आणि स्त्रीवाद यांच्यातील महत्त्वपूर्ण संबंध रेखाटणे" असे करण्यात आले.[१०]

त्यांचे नंतरचे पुस्तक, इफेक्टिव्ह कम्युनिटीज हे "प्रथमच दुर्लक्षित जीवनशैली, उपसंस्कृती आणि परंपरांशी कसे संबंधित आहेत - समलैंगिकता, शाकाहार, प्राणी हक्क, अध्यात्मवाद आणि सौंदर्यवाद - साम्राज्यवादाच्या विरोधात एकत्रित आणि मजबूत बंधने कशी निर्माण झाली हे प्रथमच लिहिले गेले. वसाहतवादी विषय आणि संस्कृतींसह"[११] एकोणिसाव्या शतकाच्या उत्तरार्धात आणि विसाव्या शतकाच्या सुरुवातीला एडवर्ड कारपेंटरला एमके गांधी आणि मिरा अल्फासा आणि श्री अरबिंदो यांच्याशी जोडणाऱ्या कार्यकर्त्यांच्या सोशल नेटवर्क्सचा शोध लीला गांधींनी घेतला.

या कार्याद्वारे, आदरातिथ्य आणि "झेनोफिलिया" च्या नैतिक परिसराच्या सभोवतालचे "उत्तर वसाहती प्रतिबद्धतेचे वैचारिक मॉडेल" प्रस्तावित करण्यासाठी आणि उत्तर-वसाहत सिद्धांताकडे प्रथमच विलक्षण दृष्टीकोन आणण्यासाठी लीला गांधी प्रसिद्ध झाल्या.

लीला गांधींचे तिसरे पुस्तक, "द कॉमन कॉज", विसाव्या शतकाच्या पूर्वार्धात लोकशाहीचा आंतरराष्ट्रीय इतिहास शिस्तबद्ध स्व-फॅशनिंगच्या व्यापक अर्थाने नीतिशास्त्राच्या लेन्सद्वारे सादर करते.[१२] या पुस्तकाचे वर्णन "लोकशाहीचा एक पर्यायी इतिहास फॉरग्राउंडिंग इरेंट रिलेशन इव्हेंट्स" आणि "पोस्ट कॉलोनियल स्टडीजच्या असीम समावेशकतेच्या मूल्याचा सर्वात सखोल संरक्षण" असे केले गेले आहे.[१२][१३][१४]

लीला गांधी या प्रसिद्ध कवयित्री आहेत. त्यांचा पहिला काव्यसंग्रह, मेजर्स ऑफ होम, २००० मध्ये रवि दयाल यांनी प्रकाशित केला होता आणि त्यानंतरच्या कवितांचा अनेक काव्यसंग्रहांमध्ये समावेश आहे.[१५][१६][१७][१८]

प्रकाशित पुस्तके[संपादन]

  • द कॉमन कॉज: पोस्ट कोलोनियल एथिक्स ॲंड द प्रॅक्टिसेस ऑफ डेमोक्रॅसी १९०० - १९५५
  • अराउंड १९४८: इंटर डिसिप्लिनरी ॲप्रोचेस टू ग्लोबल ट्रांस्फॉर्मेशन
  • यहेज्केल, निस्सीम; गांधी, लीला; थिर्न जॉन (२००६), कलेक्टेड पोएमस् ISBN 9780195672497
  • गांधी, लीला (२००६), इफेक्टिव्ह कम्युनिटीज: अँटिकोलोनियल थॉट, फिन-डी-सीकल रॅडिकॅलिझम, अँड द पॉलिटिक्स ऑफ फ्रेंडशिप, पॉलिटिक्स, हिस्ट्री अँड कल्चर, ड्यूक युनिव्हर्सिटी प्रेस, ISBN 0-8223-3715-0
  • ब्लेक, ॲन; गांधी, लीला; थॉमस, स्यू, एड्स. (२००१), इंग्लंड थ्रू कॉलोनियल आयज इन ट्वेन्टीथ-सेंचुरी फिक्शन, पालग्रेव्ह मॅकमिलन, ISBN 0-333-73744-X
  • गांधी, लीला (१९९८), पोस्ट कॉलोनियल थिअरी: एक गंभीर परिचय, कोलंबिया युनिव्हर्सिटी प्रेस, ISBN 0-231-11273-4[१९]
  • गांधी, लीला (२०००), घराचे उपाय: कविता, ओरिएंट लाँगमन, ISBN 817530023X

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Leela Gandhi speaks on postcolonial ethics in first Humanities Lecture". Cornell Chronicle (इंग्रजी भाषेत). 2021-09-21 रोजी पाहिले.
  2. ^ "'Civil society is like a Socratic gadfly to the state'". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2015-04-24. 2022-01-27 रोजी पाहिले.
  3. ^ Leela Gandhi's Research Profile at Brown University
  4. ^ New Faculty, News from Brown
  5. ^ Amesur, Akshay (2021-09-10). "Pembroke Center endowed with $5 million donation, welcomes new director". Brown Daily Herald (इंग्रजी भाषेत). 2021-09-21 रोजी पाहिले.
  6. ^ Senior Fellows at the School of Criticism and Theory
  7. ^ IndiaPost.com: President, PM condole death of Ramachandra Gandhi Archived 2007-12-20 at the Wayback Machine. Wednesday, 06.20.2007
  8. ^ As recounted in the notes on the Australian National University Humanities Research Center's conference Gandhi, Non-Violence and Modernity
  9. ^ "University of Chicago, Department of English faculty Web page". Archived from the original on 2010-06-09.
  10. ^ Gandhi, Leela. Postcolonial Theory: A Critical Introduction. Columbia University Press:1998 आयएसबीएन 0-231-11273-4. Back cover
  11. ^ Gandhi, Leela, Affective Communities: Anticolonial Thought and the Politics of Friendship. New Delhi, Permanent Black, 2006, x, 254 p., $28. आयएसबीएन 81-7824-164-1. (jacket)
  12. ^ a b Gandhi, Leela (2014). The Common Cause: Postcolonial Ethics and the Practice of Democracy, 1900–1955. University of Chicago Press. Back Cover. ISBN 9780226019901.
  13. ^ Mehta, Rijuta; Langley, Tom; Bayeh, Jumana; Pressley-Sanon, Toni; Martin, Denise (2014-11-02). "Reviews". Interventions. 16 (6): 926–937. doi:10.1080/1369801X.2014.959372. ISSN 1369-801X.
  14. ^ The Common Cause. University of Chicago Press. 2015-10-27 रोजी पाहिले.
  15. ^ de Souza, Eunice; Silgardo, Melanie, eds. (2013). The Penguin Book of Indian Poetry. Penguin. ISBN 9780143414537.
  16. ^ Thayil, Jeet, ed. (2008). 60 Indian Poets. Penguin. ISBN 9780143064428.
  17. ^ Sen, Sudeep, ed. (2012). The HarperCollins Book of English Poetry. HarperCollins. ISBN 978-93-5029-041-5.
  18. ^ Watson, Mabel; Pitt, Ursula, eds. (2011). Domestic Cherry (1 ed.). Snove Books. ISBN 9781447660453.
  19. ^ Thomas, Dominic Richard David (2003). "Postcolonial Theory: A Critical Introduction (review)". Research in African Literatures. 34 (3): 214–215. doi:10.1353/ral.2003.0088. ISSN 1527-2044.

साचा:Gandhi