बहराईच

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(बाहरैच या पानावरून पुनर्निर्देशित)
बहराईच
शहर
बहराईच मधील घड्याळ मनोरा
बहराईच मधील घड्याळ मनोरा
लुआ(Lua) त्रुटी विभाग:Location_map मध्ये 502 ओळीत: Unable to find the specified location map definition. Neither "Module:Location map/data/India Uttar Pradesh" nor "Template:Location map India Uttar Pradesh" exists.
गुणक: 27°34′30″N 81°35′38″E / 27.575°N 81.594°E / 27.575; 81.594गुणक: 27°34′30″N 81°35′38″E / 27.575°N 81.594°E / 27.575; 81.594
देश भारत ध्वज India
राज्य उत्तर प्रदेश
जिल्हा बहराईच
सरकार
 • Body बहराईच नगर पालिका परिषद
 • मेयर रुबीना रेहान खान
 • एम्. एल.ए. अनुपमा जैसवाल (भाजप)
 • एम्.पी. अक्षयबर लाल (भाजप) आणि ब्रिजभूषण शरण सिंह (भाजप)
क्षेत्रफळ
 • एकूण ३४ km (१३ sq mi)
Elevation
१२६ m (४१३ ft)
लोकसंख्या
 (2011)[१]
 • एकूण १,८६,२२३
 • लोकसंख्येची घनता एक्स्प्रेशन त्रुटी: अनोळखी / कार्यवाहक/किमी2 (एक्स्प्रेशन त्रुटी: अनोळखी round कार्यवाहक/चौ मै)
भाषा
 • अधिकृत हिंदी[२]
 • इतर अधिकृत उर्दू [२]
Time zone UTC+5:30 (IST)
पिन
२७१ ८०१
टेलिफोन कोड +९१ ०५२५२
Vehicle registration UP-४०
लिंग गुणोत्तर ८९२ /
संकेतस्थळ bahraichnpp.in

बहराइच हे उत्तर प्रदेश राज्यातील बहराइच जिल्ह्यातील एक शहर आणि एक महानगरपालिका आहे. हे शहर बहराईच जिल्ह्याचे प्रशासकीय केंद्र आहे. घाघरा नदीची उपनदी असलेल्या सरयू नदीच्या काठावर हे शहर आहे. उत्तर प्रदेश राज्याच्या राजधानीचे शहर लखनौच्या ईशान्य दिशेला १२५ किलोमीटर (७८ मैल) अंतरावर वसलेले आहे. बाराबंकी, गोंडा, बलरामपूर, लखीमपूर आणि सीतापूर ही शहरे बहराइचला लागून आहेत. या शहराचे महत्त्व वाढण्याचे एक कारण म्हणजे नेपाळची आंतरराष्ट्रीय सीमा या शहराला लागून आहे.

भूगोल आणि हवामान[संपादन]

हे शहर समुद्रसपाटीपासून १२६ मीटर उंचीवर आहे. बहराइचमध्ये सहसा थोडेसे गरम आणि आर्द्र वातावरण असते. एप्रिल ते जुलै या कालावधीत गरम उन्हाळा जाणवतो. जुलै ते सप्टेंबर दरम्यान पावसाळी हंगाम असतो. बहराइचमध्ये दक्षिण-पश्चिम मान्सूनच्या वाऱ्यामुळे पाऊस पडतो. कधीकधी परतीचा पाऊस जानेवारीत पडतो. हिवाळ्यात जास्तीत जास्त तापमान २५ अंश सेल्सियस पर्यंत असते आणि किमान तापमान -१ ते ७ अंश सेल्सियस पर्यंत असते. इथे डिसेंबरच्या शेवटापासून ते जानेवारीच्या शेवटापर्यंत सहसा धुकं असतं. उन्हाळ्यात तापमान ४० ते ४७ अंश सेल्सियस पर्यंत वाढते. त्यामुळे उन्हाळा अत्यंत उष्ण असतो. वर्षाचे सरासरी तापमान ३० अंश सेल्सियस असते. सरासरी वार्षिक पाऊस १,९०० सेंटीमीटर पडतो.[३]

लोकसंख्या[संपादन]

२०११ च्या भारतीय जनगणनेनुसार बहराइचची एकूण लोकसंख्या १,८६,२२३ होती, त्यापैकी ९७,६५३ पुरुष आणि ८८,५७० महिला होत्या. ० ते ६ वर्षे वयोगटातील लोकसंख्या २४,०९७ होती. बहराइचमधील साक्षरांची एकूण संख्या १,१९,५६४ होती, ज्यात साक्षरतेचे प्रमाण ६४.२% होते. पुरुष साक्षरता ६६.५% आणि महिला साक्षरता ६१.७% होती. बहराइचमधील ७ वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकसंख्येच्या साक्षरतेचा दर ७३.७% होता, त्यातील पुरुष साक्षरता दर ७६.४% आणि महिला साक्षरता दर ७०.८% होता. अनुसूचित जाती व जमातीची लोकसंख्या अनुक्रमे ९५८४ आणि १७० होती. २०११ मध्ये बहराइचची ३०,४६० घरे होती.

राजकारण[संपादन]

बहराइच बहराइच आणि कैसरगंज या दोन संसदीय मतदार संघात विभागले गेले आहेत. माजी भारतीय जनता पक्षाचे अक्षयबर लाल आणि सध्याचे आमदार भाजपाचे ब्रिज भूषण शरण सिंग आहेत. इथे सात राज्य विधानसभा मतदारसंघ आहेत:

  • बहराइच - अनुपमा जयस्वाल (भाजप)
  • मतेरा - यासर शाह (समाजवादी पार्टी)
  • महासी - सुरेश्वर सिंग (भाजप)
  • कैसरगंज - मुकुट बिहारी वर्मा (भाजप)
  • बाल्हा - अखयबर लाल गौड (भाजप)
  • पायगपूर - सुभाष त्रिपाठी (भाजप)
  • नानपारा - माधुरी वर्मा (भाजप)

शिक्षण[संपादन]

बहराइचमध्ये वैद्यकीय, तांत्रिक आणि पदव्युत्तर / पदव्युत्तर महाविद्यालयांसह अनेक शैक्षणिक संस्था आहेत.

वैद्यकीय सुविधा[संपादन]

बहराइच येथील मुख्य जिल्हा रुग्णालयात प्रसूती प्रकरणांच्या विशेष काळजीसाठी १०० खाटांचे युनिट समाविष्ट आहे.

खेळ[संपादन]

इंदिरा गांधी स्पोर्ट्स स्टेडियम म्हणून ओळखले जाणारे या शहराचे स्वतःचे स्पोर्ट्स स्टेडियम आहे. हे दरवर्षी अनेक क्रीडा स्पर्धा आयोजित करते. शहरात बरेच छोटे-मोठे स्पोर्ट्स क्लब आहेत.

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Census of India: Bahraich". www.censusindia.gov.in. 9 October 2019 रोजी पाहिले.
  2. ^ a b "52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA" (PDF). nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. Archived from the original (PDF) on 25 May 2017. 20 December 2018 रोजी पाहिले.
  3. ^ "District Industrial Profile of Bahraich district" (PDF). MSME-Development Institute -Allahabad, Government of India Ministry of MSME. Archived from the original (PDF) on 2015-04-12. 20 November 2019 रोजी पाहिले.

बाह्यदुवे[संपादन]